شناسایی جدایه‌های ویروس موزائیک سویا شکننده مقاومت سویا در ایران
عنوان دوره: بیست و یکمین کنگره گیاه پزشکی ایران
نویسندگان
چکیده
در برهمکنش سویا- ویروس موزائیک سویا (SMV)، تا کنون سه ژن مقاومت مستقل Rsv1 ، Rsv3 و Rsv4 شناسایی شده که مقاومت در برابر SMV را به سویا اعطاء می‌کنند. در مطالعات قبلی، نقش جانشینی‌های آمینواسیدی Q1033K و G1054R در ناحیه ژنی P3 جدایه‌های غیربیماری‌زا، به طور مجزا یا در ترکیب با یکدیگر، در ایجاد بیماری‌زایی روی رقم V94-5152 (دارای ژن مقاومت Rsv4) شناسایی شده بود. به منظور بررسی و شناسایی سویه‌های SMV در ایران، در سال 1391 جدایه‌هایی از ویروس، از مناطق عمده کشت سویا جداسازی گردید. در تفکیک جدایه‌های ویروس، از واکنش هفت رقم مقاوم سویا با ژن‌های مقاومتی مشخص، استفاده شد. مایه‌زنی پانزده جدایه ایرانی ویروس روی ارقام حامل آلل‌هایی از ژن مقاومت Rsv1 نشان داد که هیچ یک از جدایه‌های مورد بررسی، روی این ارقام بیماری‌زا نبودند. تمامی جدایه‌ها روی رقم L29 دارای ژن مقاومت Rsv3 بیماری‌زا بوده و سیزده جدایه از پانزده جدایه بررسی شده، رقم V94-5152 را آلوده کردند. همترازی ترادف آمینواسیدی مربوط به پروتئین P3 جدایه‌های ایرانی نشان داد که اختلاف بین جدایه‌های بیماری‌زا و غیربیماری‌زا روی Rsv4 ، مربوط به موقعیت آمینواسیدی 1053 بوده که آمینواسید سرین و آسپاراژین به ترتیب در جدایه‌های غیربیماری‌زا و بیماری‌زا در این موقعیت قرار دارند (S1053N). به منظور بررسی اینکه آیا جانشینی آمینواسیدی S1053N در بروز توانایی بیماری‌زایی در جدایه غیربیماری‌زای SMV-Ar33 روی رقم مقاوم V94-5152 (Rsv4) کفایت می‌کند یا خیر، از تکنیک ایجاد موتاسیون در ناحیه دلخواه به کمک PCR برای تولید همسانه آلوده‌کننده pSMV-Ar33S1053N استفاده شد که به طور شگفت‌آوری همسانه فوق رقم مقاوم V94-5152 (Rsv4) را آلوده کرد. بنابراین این جانشینی آمینواسیدی می‌تواند در شکستن مقاومت Rsv4 دخیل باشد. نتایج این مطالعه با مطالعات قبلی نشان می‌دهد که یک تغییر آمینواسیدی واحد در انتهای C ناحیه ژنی P3 تعیین‌کننده شکستن مقاومت Rsv4 در پاتوسیستم سویا-SMV می‌باشد.
کلیدواژه ها