عنوان دوره: بیست و یکمین کنگره گیاه پزشکی ایران

الیزا پورتقی؛ مریم راشکی؛ اصغر شیروانی

زنبور پارازیتوئید Aphidius matricariae Haliday (Hym., Aphidiidae)به عنوان پارازیتوئید مهم بسیاری از شته ها در کنترل بیولوژیک آفات استفاده می شود. در این پژوهش تاثیر سه دمای 20 ، 25 و 30 درجه سلسیوس بر پارامترهای جدول زندگی زنبور A. Matricariae روی شته سیاه باقلاAphis fabae Scopoli (Hom:Aphididae) روی گیاه باقلا در بیست تکرار مورد بررسی قرار گرفت. به ترتیب در سه دمای 20 ،25 و 30 درجه میزان نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) 011/0 ± 33/0، 008/0± 305/0 و010/0± 173/0، نرخ خالص تولید مثل (R0) 98/5 ± 814/43، 882/4 ± 238/46 و 598/0± 549/6، نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) 016/0 ± 385/1، 011/0± 345/1و 012/0± 192/1 و میزان افزایش جمعیت در یک هفته (Rw) 113/0 ± 735/9، 082/0± 478/9و 090/0 ± 326/8 محاسبه شد. کمترین مقدار محاسبه شده در دمای 30 درجه بدست آمد که با دو دمای دیگر اختلاف معنی دار داشت. مدت زمان یک نسل (T) در سه تیمار دمایی تفاوت معنی دار نشان داد، به این صورت که در سه دمای 20،25 و30 درجه به ترتیب 166/0± 052/12 ،181/0 ± 262/11 و155/0± 277/10 روز محاسبه شد. طولانی ترین مدت زمان دو برابر شدن یک نسل (DT) در دمای 30 درجه 252/0± 98/3 روز محاسبه شد، مقدار محاسبه شده ی این پارامتر در دو دمای 20 و 25 درجه به ترتیب 071/0± 289/2 و065/0± 289/2 تعیین شد. طول عمر زنبور matricariae.A در دمای20 ،25و 30 درجه به ترتیب456/0± 1/15، 587/0 ± 05/16و 6/0± 75/12 محاسبه شد که در دمای 30 درجه اختلافی معنی دار با دو دمای دیگر داشت. بر طبق نتایج محاسبه شده می توان گفت بازه ی دمایی 20 تا 25 درجه سلسیوس دمای ایده آلی برای رشد و نمو و فعالیت زنبور matricariae.A میباشد. این زنبور در دمای
30 درجه توانایی باروری پایین تری دارد.

جدول زندگی؛ Aphidius matricariae؛ Aphis fabae