عنوان دوره: بیست و یکمین کنگره گیاه پزشکی ایران

عادل پردل؛ محمد جوان نیکخواه؛ عبدالله احمدپور

طی سال 1392 نمونه هایی از خاک مزارع جالیز استان گلستان جمع‌آوری گردید و همچنین تعدادی نمونه علوفه ذرت در حال تخمیر که به آزمایشگاه بیماری‌شناسی گیاهی دانشگاه تهران آورده شده بود، مورد استفاده قرار گرفت. به منظور شناسایی عوامل همراه کاه برنج و علوفه ذرت، قطعات آلوده پس از شستشو و ضدعفونی با محلول هیپوکلریت 2% روی محیط غذایی آب - آگار 2% (WA) و همچنین به روش کشت بافت گیاهی در شرایط مرطوب کشت شدند. تهیه کشت خالص قارچ‌ها به روش تک اسپور و نوک ریسه کردن در محیط غذایی سیب زمینی-دکستروز-آگار (PDA) صورت پذیرفت. پرگنه قارچی در دمای 25 درجه سلسیوس روی محیط PDA به مدت 10 روز و شرایط تناوب نوری 12 ساعت تاریکی و 12 ساعت تحت نور nUV (near ultraviolet) نگهداری شدند و خصوصیات و میزان رشد پرگنه اندازه‌گیری گردید. بر اساس خصوصیات مورفولوژیکی و کلیدهای معتبر قارچ‌شناسی ، قارچ‌ها شناسایی شدند. بر این اساس، گونه Monascus pilosus از علوفه ذرت و Cephaliophora tropica از خاک جداسازی و شناسایی گردید. گونه M. pilosus دارای قطر کلنی 30-20 میلی‌متر و رنگ نارنجی در مدت زمان 7 روز و دمای 25 درجه سلسیوس روی محیط PDA و قطر 40 - 34 و رنگ نارنجی روشن روی محیط MEA (Malt extract agar) می‌باشد. کلیستوتسیوم گرد، دارای ساقه، 30-20 میکرومتر، آسک ناپایدار، آسکوسپور، روشن، 5-4× 6-5 میکرومتر. آلئوروکنیدیا انتهایی، زنجیری، گلابی وارونه تا گرد، قهوه‌ای روشن با انتهای صاف، 9-7 × 11-7 میکرومتر، کلامیدوسپور انتهایی12-7×9-6 میکرومتر اندازه-گیری گردید. گونه C. tropica دارای کنیدیفور کوتاه، پهن، منفرد می‌باشد. وزیکل انتهایی گرد، کنیدیوم به صورت انتهایی روی وزیکل قرار دارد. کنیدیوم قهوه‌ای روشن، دارای 3-4 دیواره، 15-7.5×38-27 میکرومتر اندازه‌گیری شد. براساس منابع این اولین گزارش از وجود گونه M. pilosus و C. tropica برای میکوبیوتای ایران می‌باشد.

گونه جدید؛ تاکسونومی؛ ایران