بررسی دامنه میزبانی طبیعی و آزمایشگاهی ویروس های پیچیدگی شدید و ایرانی بوته چغندر قند و پیچیدگی برگ زرد گوجه فرنگی و بر همکنش آنها در گیاه گوجه فرنگی در شرایط گلخانه

عنوان دوره: بیست و یکمین کنگره گیاه پزشکی ایران

درنا جهان بین؛ سید علی اکبر بهجت نیا

تاکنون دو ویروس ایرانی پیچیدگی بوته چغندرقند (BCTIV) و پیچیدگی شدید بوته چغندرقند (BSCTV) به عنوان عوامل بیماری پیچیدگی بوته چغندرقند از ایران گزارش شده اند. بیماری پیچیدگی برگ زرد گوجه فرنگی نیز توسط چند گونه ویروس از جمله جدایه آباده ویروس پیچیدگی برگ زرد گوجه فرنگی([TYLCV-[Ab) که یک سویه شدید است ایجاد می شود. برای تعیین میزبان های طبیعی این سه ویروس اقدام به نمونه برداری از مزارع و فضای سبز استان فارس و برای تعیین میزبان های آزمایشگاهی اقدام به کشت گیاهانی که بذر آنها برای تهیه گیاهچه در دسترس بود شد. مایه زنی گیاهچه ها با استفاده از همسانه های عفونت زای ویروس ها به روش Agroinoculation انجام شد. جمع بندی نتایج مربوط به تحقیقات گذشته و تحقیق حاضر مشخص نمود که BSCTV-IR دارای دامنه ی میزبانی طبیعی و آزمایشگاهی وسیع تری نسبت به BCTIRV می باشد. بیشتر میزبان های آزمایشگاهی BSCTV-IR و BCTIRV از خانواده های Solanaceae، Brassicaceae ،Fabaceae و Amaranthaceae تشخیص داده شدند. تنها میزبان طبیعی شناسایی شده [TYLCV-[Abگوجه فرنگی بود. با وجود این مشخص شد که لوبیا قرمز، لادن، اطلسی، تاج خروس، داتوره، تاج ریزی و عروسک پشت پرده میزبان های آزمایشگاهی [TYLCV-[Abهستند. در این مطالعه همچنین نسبت به بررسی بر همکنش BSCTV-IR و BCTIRV با [TYLCV-[Abدر گیاه گوجه فرنگی در شرایط گلخانه اقدام شد. آنالیز داده‌های حاصل از آزمون real time PCR مشخص نمود که در آلودگی‌های هم زمان گیاه گوجه فرنگی با [TYLCV-[Abو یکی از ویروس های BSCTV-IR یا BCTIRV رابطه آنتاگونیستی مشاهده می گردد و غلظت هر دو ویروس نسبت به آلودگی های منفرد گیاه به هریک از این ویروس ها کاهش پیدا می کند. در آلودگی گوجه فرنگی به این ویروس ها، غلظت [TYLCV-[Ab در مقایسه با غلظت دو ویروس دیگر بیشتر بود. بنابراین بنظر می رسد که [TYLCV-[Ab نسبت به BSCTV-IR و BCTIRV سازگاری بیشتری با گوجه فرنگی دارد.

ویروس پیچیدگی شدید بوته چغندر قند؛ ویروس پیچیدگی ایرانی بوته چغندرقند؛ ویروس پیچیدگی برگ زرد گوجه فرنگی