عنوان دوره: بیست و یکمین کنگره گیاه پزشکی ایران

مارال قادری؛ جبرئیل رزمجو؛ مهدی داوری؛ هوشنگ رفیعی دستجردی؛ عسگر عباداللهی

در دهه‌های اخیر، استفاده از قارچ‌های بیمارگر حشرات به استراتژی جدیدی برای کنترل شته‌ها، مخصوصاً در محصولات زراعی با ارزش بالا، تبدیل شده است. به این منظور در این پژوهش تاثیر قارچ‌های Lecanicililum muscarium (Petch) Zare & Gams (جدایه IRAN1822C) و L. lecani (Zimmem) Zare & Gams (جدایه IRAN1768C) روی شته (Hemiptera: Aphididae) .Rhopalosiphum padi L در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. حشرات کامل شته با سوسپانسیونی از غلظت‌های‌ 104، 105، 106، 107 و 108 اسپور در میلی‌لیتر و شاهد (آب مقطر به همراه Tween-80 به میزان %05/0) به دو روش اسپور‌پاشی و غوطه‌ور کردن در چهار تکرار، تیمار شدند. شته‌های تیمارشده در ژرمیناتور با شرایط دمای ºC1±23، رطوبت نسبی % 5±90 و دوره نوری16L: 8D ساعت نگه‌داری شدند. مرگ و میر آن‌ها به مدت شش روز ثبت و حشرات مرده و پوره‌های تازه متولد شده از آزمایش حذف می‌گردید. در روش اسپور‌پاشی، مقادیر LC50 برای قارچ‌های L. muscarium و L. lecani به ترتیب برابر 103×164/2 و 103×554/2 اسپور در میلی‌لیتر و در روش غوطه‌ور کردن، مقادیر LC50 برای قارچ‌ها به ترتیب فوق برابر 104×117/1 و 104×541/3 اسپور در میلی‌لیتر پس از 72 ساعت بود. در روش اسپور‌پاشی، مقادیر LT50 برای قارچ‌های L. muscarium و L. lecani به ترتیب برابر 892/32 و 982/36 ساعت و در روش غوطه‌ور کردن، مقادیر LT50 برای قارچ‌ها به ترتیب فوق برابر 781/34 و 470/40 ساعت در بالاترین غلظت آن‌ها (108 اسپور در میلی‌لیتر) بود. بیشترین درصد مرگ و میر در روش اسپور‌پاشی و غوطه‌ورسازی برای قارچ‌های L. muscarium و L. lecani پس از 72 ساعت مربوط به غلظت 108 اسپور در میلی‌لیتر و به ترتیب برابر 95% و 93.33% (اسپور‌پاشی) و 98.33% و 96.66% (غوطه‌ورسازی) بود که با سایر غلظت‌ها اختلاف معنی‌داری داشتند. طبق این یافته-ها می‌توان استفاده از قارچ‌های بیمارگر حشرات را در قالب برنامه IPM برای کنترل شته برگ یولاف پیشنهاد کرد.

حشره کش های زیستی؛ سوسپانسیون؛ Entomopathogenous fungi