عنوان دوره: بیست و یکمین کنگره گیاه پزشکی ایران

هدی کبیری؛ خلیل طالبی؛ وحید حسینی نوه؛ فاطمه سفیدکن

در این مطالعه اثرات حشره کشی و دورکنندگی اسانس چهار گیاه روی لارو شب پره کلم مورد بررسی قرار گرفت. اسانس های مرزه سهندی Satureja sahendica (Lamiaceae)، مرزه خوزستانی Satureja khuzestanica (Lamiaceae)، سداب Ruta graveolens (Rutaceae) و بابونه کبیر Tanacetum parthenium (Asteraceae) به روش تقطیر با بخار آب با دستگاه کلونجر تهیه شد. برای ارزیابی سمیت اسانس‌ها، غلظت‌های مختلف اسانس‌ها روی لاروهای سن سوم شب پره کلم اسپری شد و میزان مرگ و میر پس از 24 ساعت گزارش گردید. میزان LC50 برای مرزه سهندی، مرزه خوزستانی، سداب و بابونه به ترتیب 52/4، 20/5، 42/8 و 50/8 میلی گرم بر میلی لیتر محاسبه شد و دو گونه مرزه مورد مطالعه بیشترین سمیت را نشان دادند که این دو گونه در شرایط گلخانه ای نیز بررسی شدند. محلول های 1% از این ترکیبات روی گیاهان کلم آلوده به لارو شب پره (سن دوم و سوم) به کار برده شدند. اسانس مرزه خوزستانی و سهندی روی لاروهای سن دوم به ترتیب مرگ و میر 74 و 69 درصد و روی لاروهای سن سوم مرگ و میر 38 و 47 درصدی را موجب شدند که از نظر آماری تفاوت معنی داری میان آنها مشاهده نشد، همچنین وزن لاروهای زنده روی گیاهان تیمار شده با اسانس ها محاسبه گردید که به صورت معنی داری از وزن لاروهای شاهد (تیمار شده با آب) کمتر بود. .برای تعیین دورکنندگی اسانس ها از دو نیمه کاغذ صافی استفاده شد، تمامی ترکیبات به کار رفته دورکنندگی قابل توجهی را نشان دادند، مرزه سهندی (82%) بیشترین میزان دورکنندگی را داشت و بعد از آن سداب (73%)، مرزه خوزستانی (68%) و بابونه (64%) بودند. . با توجه به ننایج به دست آمده این اسانس‌ها می‌توانند به عنوان جایگزین‌هایی بالقوه در کنترل این آفت در نظر گرفته شوند

اثر حشره کشی؛ اثر دورکنندگی؛ مرزه سهندی؛ مرزه خوزستانی؛ سداب؛ بابونه کبیر؛ لارو شب پره هندی