عنوان دوره: بیست و یکمین کنگره گیاه پزشکی ایران

سیامک روشندل؛ رضا طلایی حسنلویی؛ حسن عسکری؛ حسین اللهیاری

برای حفظ کنیدی‌ قارچ‌های بیمارگر حشرات از آسیب نور فرابنفش خورشید، از برخی مواد محافظ استفاده می‌کنند. انتخاب درست این مواد زمانی است که بر زهرآگینی کنیدی‌ها اثرات سو نداشته باشد. برای دستیابی به این هدف، زهرآگینی کنیدی‌های پوشش‌دارشده‌ی قارچ Metarhizium anisopliae بر پوره‌های سن دوم سن گندم بررسی گردید. تیمارها شامل: 1)گلیسرول‌یک درصد،2) کرافت لیگنین یک درصد ، 3)کرافت لیگنین یک درصد+ گلیسرول یک درصد4) آب مقطر‌ استریل ،5) گلیسرول‌یک‌درصد‌+کنیدی قارچ، 6)کرافت لیگنین یک درصد+کنیدی، 7) کرافت لیگنین یک درصد+ گلیسرول یک‌درصد+کنیدی و 8) آب‌مقطر استریل+کنیدی. براساس نتیجه آزمایش مقدماتی سوسپانسیون104×2 کنیدی در میلی لیتر تهیه شد. گروه‌های 12عددی پوره سن دوم سن گندم به ظروف پلاستیکی شفاف حاوی بوته‌های گندم به ارتفاع10-8 سانتی متر منتقل‌شدند وغلظت ذکر شده با یک پاشنده دستی از ارتفاع 50 سانتی متری علیه حشرات مستقر روی بوته‌های گندم پاشیده ‌شد. تیمارها به جز شاهد 24 ساعت به طور متناوب در معرض نور فرابنفش قرار گرفتند (12 ساعت نور فرابنفش، 12 ساعت نور معمولی، 12 ساعت نور فرابنفش و 12 ساعت نور معمولی). تیمارهای شاهد در آزمایشگاه درمعرض نور معمولی بودند. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی در 3 تکرار انجام شد. مرگ پوره ها 48 ساعت پس از شروع آزمایش ثبت و تا 14روز ادامه یافت. تجزیه داده‌ها نشان داد زهرآگینی کنیدی‌های با پوشش های مختلف با یکدیگر تفاوت معنی دار دارد. پس از 24 ساعت در نور معمولی آزمایشگاه، کنیدی‌های درون آب مقطر (شاهد)، بیش‌ترین میانگین درصد مرگ به میزان 7/91 درصد را داشتند. میانگین بیش‌ترین درصد مرگ تیمارهایی که 24 ساعت در معرض نور ‌فرابنفش بودند، به میزان 3/58 و 5/55 درصد در کنیدی‌های پوشش دار شده با کرافت لیگنین1%+ گلیسرول 1% و کرافت لیگنین1% بود. بر اساس نتایج به دست آمده در شرایط این آزمایش، کرافت لیگنین در حفظ زهرآگینی کنیدی‌های پوشش دار، اثر بهتری داشت.

واژه های کلیدی: نور فرابنفش؛ زهرآگینی؛ سن گندم