عنوان دوره: بیست و یکمین کنگره گیاه پزشکی ایران

سمیه اسفندیاری؛ اسیه وثیق زاده

در استان خوزستان سالانه حدود 135/10 هکتار از بهترین اراضی به کشت گوجه‌فرنگی اختصاص داده می‌شود. در سالهای پرباران، مزارع گوجه‌فرنگی به شدت مورد حمله بیماری لکه‌موجی قرار می‌گیرند. به منظور تعیین گونه‌های بیمارگر در پاییز 1391 از مزارع گوجه فرنگی استان خوزستان ، اندامهای گیاهی مشکوک به آلودگی توسط جنس آلترناریا جمع آوری شدند . مجموعاَ 36 ایزوله قارچی جداسازی و خالص سازی شدند. جهت شناسایی از محیط کشت PCA استفاده شد و جدایه‌ها در شرایط نوری 8 ساعت روشنایی و 16 ساعت تاریکی و دمای C 25-20 قرار داده شدند. با بررسی خصوصیات ماکروسکوپی شامل رنگ و نحوه رشد پرگنه قارچی و خصوصیات میکروسکوپی از قبیل مشخصات ریسه، کندی وکنیدیوفورهای جدایه‌ها و مقایسه آنها با خصوصیات گونه‌های آلترناریا مندرج در کلید شناسایی سیمونز و گونه‌های Alternaria توسط Ellis، 27 جدایه از جدایه‌های جمع آوری شده Alternaria alternata تشخیص داده شد. از جمله مشخصه مهم جدایه‌های این گونه، کندی-ها به شکل چماق وارونه با انتهای کوتاه و باریک می‌باشد . 9 جدایه از جدایه‌های جمع آوری شده Alternaria tenuissima تشخیص داده شد. کندی‌های این گونه بیضی شکل بوده و به دنباله (beak) نسبتاَ بلندی ختم می‌شوند. مطالعات بیماریزایی جدایه های گونه های شناسایی شده روی گوجه فرنگی رقم حساس Imperial انجام گرفت و بیماریزایی جدایه ها با اجرای اصول کخ به اثبات رسید و درصد بلایت و ریزش برگی برای هر یک از جدایه‌ها تعیین گردید. نتایج نشان داد تمامی جدایه های مورد مطالعه روی گوجه فرنگی بیماریزا بودند اگر چه بیماریزایی جدایه های متعلق به گونه های مختلف با هم متفاوت بودند. گونه های A. Alternate جمع آوری شده از منطقه دزفول با میانگین 27/91 % بلایت، بیشترین بیماریزایی را در میان جدایه های مورد مطالعه دارا بودند.

آلترناریا. گوجه فرنگی. بیماری زایی. خوزستان