تعیین گونه‌های غالب زنجرک‌های مزارع جو در شهرستان شهرکرد
عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران
نویسندگان
چکیده
شرائط خاص آب و هوایی نقاط مختلف شهرستان شهرکرد شرائط بسیار مناسبی برای تولید جو فراهم نموده است. زنجرکها از مهمترین آفات مکنده در این محصول محسوب می شوند. این حشرات گاهی می‌توانند بیماری‌هایی را منتقل کنند. زنجرکها به دو روش: مستقیم و غیر مستقیم (انتقال بیماری‌های ویروسی و فیتوپلاسمایی) خسارت اقتصادی عمده‌ای به مزارع جو وارد می‌کنند. مطالعات محققان بخش تحقیقات گیاهپزشکی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری در سال‌های اخیر نشان داده است که، جمعیت بالایی از زنجرکها در مزارع غلات دشت شهرکرد وجود دارد که فعالیت های تغذیه‌ای این آفات به طور قطع نقش عمده‌ای در کاهش محصول غلات بازی می‌کند. اهداف کاربردی که این تحقیق به دنبال آن می‌باشد، این است که با انجام این مطالعه گام بزرگی به منظور کمک به کشاورزان، تولید کنندگان و مراکز تحقیقاتی جهت برنامه ریزی و حل مسئله کنترل این آفات و در نتیجه کاهش بیماری های ویروسی و در نهایت کاهش صدمه به محصول غلات در کشور، برداشته شود. در این مطالعه جهت بررسی فون زنجرکها یک مزرعه انتخاب شد و نمونه برداری در آن منطقه با تور حشره گیری استاندارد انجام شد. نمونه‌های جمع آوری شده به آزمایشگاه منتقل شده و به دقت مورد بررسی قرار گرفته و پس از تفکیک گونه‌ها و شناسایی‌های اولیه به وسیله کلیدهای شناسایی موجود و شمارش دقیق گونه‌ها، جهت شناسایی و تایید نهایی نتایج بدست آمده به مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور بخش رده بندی حشرات ارسال و توسط خانم دکتر فریبا مظفریان شناسایی شدند. جمعیت زنجرکها در جداول مخصوص به دقت ثبت شد و توسط نرم افزار آماری SAS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. همچنین میانگین فراوانی گونه‌های زنجرکها در هر متر مربع از مزرعه با استفاده از نرم افزار Excel مورد محاسبه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پس از 14 ماه نمونه برداری و بررسی در مزرعه نشان داد که زنجرک‌های Macrosteles laevis، Psammotettix alienus و Laodelphax striatellus زنجرک‌های غالب مزارع جو بودند. نتایج تحقیق نشان داد که زنجرک P. alienus در مزرعه جو با میانگین 13/0 زنجرک در هر متر مربع دارای بیشترین فراوانی بوده در حالی که زنجرک E. decipiens در مزرعه جو دیده نشد. کمترین فراوانی مربوط به زنجرک M. laevis با میانگین 03/0 زنجرک در هر متر مربع بود. همچنین زنجرک L. striatellus دارای فراوانی 04/0 میانگین زنجرک در هر متر مربع بوده‌اند. در بررسی مزراع غلات دیگر مثل گندم و ذرت زنجرک Empoasca decipiens هم در بین زنجرک‌های غالب وجود داشت ولی در مزارع جو دیده نشد و این نشان دهنده این موضوع است که، جو میزبان این زنجرک نمی‌باشد و یا از نظر میزبانی ترجیح داده نمی‌شود.
کلیدواژه ها