وقوع سرطان طوقه و ساقه شمشاد طلایی ناشی از Agrobacterium tumefaciens در استان مازندران
عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران
نویسندگان
چکیده
شمشاد طلایی (Golden euonymus) با نام علمی Euonymus japonicus یکی از درختچه‌های همیشه سبز خانواده‌ی Celastraceae و بومی ژاپن بوده که ارتفاع آن در طبیعت به 4 متر نیز می‌رسد. در ایران کاشت آن در فضا‌های سبز در سال‌های اخیر متداول گشته است. در بازدیدهای انجام شده در برخی از گلخانه‌های پرورش نهال‌های زینتی در استان مازندران، نهال‌های دارای علائم گال طوقه مشاهده و از آنها نمونه‌برداری شد. گال‌های جوان پس از جداسازی از طوقه و ساقه، زیر آب شیر شسته شدند. قطعاتی از گال‌ها در یک پتری حاوی مقداری آب مقطر استریل به کمک تیغ خُرد و نمونه‌ها به‌مدت 30 دقیقه در دمای اتاق نگهداری شدند. قطراتی از سوسپانسیون توسط یک لوپ استریل روی محیط های کشت D1M و سیب‌زمینی دکستروز آگار (PDA) حاوی ٪۵ کربنات کلسیم مخطط شده و تشتک‌ها در دمای 25 تا 28 درجه سلسیوس نگهداری شدند. پس از 2 تا 3 روز تک کلنی‌های شبیه به اگروباکتریوم انتخاب و برای خالص‌سازی بیشتر، روی محیط کشت آگار غذایی حاوی سوکرز (nutrient agar+sucrose, NAS) مخطط شدند. بیماری‌زایی جدایه‌ها با مایه‌زنی آنها روی ساقه گوجه‌فرنگی و تشکیل گال پس از چهار هفته اثبات شد. جدایه‌ها گرم منفی، کاتالاز و اکسیداز مثبت، متحرک و هوازی بودند. جدایه‌ها قادر به تحمل نمک ٪2 ، رشد در دمای °۳۵ درجه سلسیوس، تولید لوان، اوره‌آز و هیدرولیز توئین 80 بوده ولی توانایی تولید رنگ فلورسنت، احیای نیترات، تولید اندول، هیدرولیز ژلاتین و نشاسته را نداشتند. جدایه‌ها قادر به تولید کتولاکتوز و پلیکل از فریک آمونیوم سیترات بودند. همگی از ملزیتوز، ال‌آرابیتول، دولسیتول، فرکتوز، سوربیتول، سلوبیوز، گلیسرول، زایلیتول، لاکتوز، لاکتات و دی‌تارتارات به‌عنوان منبع کربن استفاده کردند ولی توانایی مصرف اریترول، والین، بتاآلانین، تایروزین، ال-تارتارت، مالونات و سیترات را نداشتند. تولید لسیتیناز در تمامی جدایه‌ها منفی بود. بر پایه نتایج فوق، جدایه‌های مورد بررسی بیشترین شباهت را به A. tumefaciens داشتند. با انجام آزمون PCR ژن virD2 با استفاده از جفت آغازگر virD2A/virD2C در جدایه‌ها تکثیر گردید. همه جدایه‌ها توانایی تکثیر قطعه bp ۲۲۴ را داشتند. به‌منظور شناسایی دقیق‌تر جدایه‌ها توالی نوکلئوتیدی ژن ریبوزمی 16S یک جدایه در آزمون PCR، تکثیر و توالی نوکلئوتیدی آن تعیین گردید. مقایسه توالی ناحیه 16S با توالی‌های موجود در ژن بانک، مشخص نمود که جدایه نماینده بالاترین شباهت (٪۹۹) را با جدایه A.tumefaciens دارد. این اولین گزارش از وقوع گال ساقه و طوقه شمشاد طلایی در ایران و شناسایی گونه A.tumefaciens به عنوان عامل آن است.
کلیدواژه ها