بررسی میزان تحمل قارچ‌های اندوفیت ریشه‌ی جو به کادمیوم در شرایط آزمایشگاه
عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران
نویسندگان
چکیده
گیاهانی که در خاک آلوده به فلزات سنگین رشد کرده‌اند ممکن است پناه‌گاه قارچ‌های اندوفیتی باشند که به گیاهان میزبان خود برای زنده ماندن و رشد کردن تحت این شرایط کمک می‌کنند. به منظور شناسایی برخی قارچ های اندوفیت گیاه جو در طی پاییز و زمستان سال 94 و بهار سال 95 نمونه‌هایی از ریشه کاملاً سالم گیاه جو در اراضی آلوده به فلز سنگین کادمیوم در شهر کرمانشاه (زمین‌های کشاورزی پایین دست محل دفن زباله) نمونه برداری به عمل آمد. نمونه‌ها به آزمایشگاه منتقل و به منظور حذف مواد اضافی به مدت 20 دقیقه زیر شیر آب شستشو داده شدند. ضدعفونی سطحی با فرو بردن قطعات ریشه در اتانول 96 درصد به مدت یک دقیقه و به دنبال آن در هیپوکلریت سدیم دو درصد به مدت سه دقیقه و سپس در اتانول 96 درصد به مدت 30 ثانیه و نهایتاً سه بار شستشوی آن‌ها با آب مقطر استریل، صورت گرفت. کشت و جداسازی قارچ‌های اندوفیت روی محیط کشت سیب زمینی دکستروز آگار (PDA) حاوی آنتی‌بیوتیک صورت گرفت. به منظور شناسایی مولکولی جدایه‌های قارچی بدست آمده، دی‌ان‌ای ژنومی جدایه ها به روش CTAB استخراج و ناحیه‌ی ITS-rDNA با استفاده از جفت آغازگرهای ITS1 و ITS4 تکثیر و توالی‌یابی شد. سپس نسبت به ارزیابی همولوژی آن با توالی‌های موجود در بانک ژن (NCBI GenBank) به کمک ابزار جستجوی BLAST اقدام گردید. قارچ‌های اندوفیت شناسایی شده عبارت بودند از گونه‌های ریسه سیاه شامل: Alternaria sp. (یک جدایه)، Embellisia sp. (یک جدایه)، Microdochium sp. (دو جدایه)، و سایر قارچ‌ها شامل: ، Fusarium tricinctum (یک جدایه)، Gibberella fujikuroi (یک جدایه)، Fusarium sp. (دو جدایه)، Fusarium redolens (سه جدایه). حساسیت جدایه‌ها به فلز کادمیوم با حداقل غلظت مهارکنندگی (Minimum Inhibitory Concentration) و غلظت مؤثری که پنجاه درصد از رشد میسیلیوم را مهار می‌کند (EC50) ارزیابی شد. برای این منظور محیط عصاره سیب زمینی دکستروز آگار حاوی نمک نیترات کادمیوم با غلظت‌های صفر (شاهد)، 100، 200، 400، 600، 800، 1000 پی‌پی‌ام آماده شد، از حاشیه پرگنه‌های هفت روزه‌ی هر گونه‌ی قارچی، یک قرص میسلیومی به قطر پنج میلی متر در مرکز تشتک‌های پتری نه سانتیمتری قرار داده شد و به مدت هفت تا ده روز در دمای 25 درجه سلسیوس نگهداری شد، سپس قطر پرگنه‌ها اندازه‌گیری و مورد بررسی قرار گرفت. قارچ‌های ریسه سیاه در مقایسه با سایر قارچ‌ها تحمل بیشتری به کادمیوم داشتند. بیشترین مقدار MIC مربوط به Microdochium sp. (1000 پی‌پی‌ام) و کمترین میزان مربوط به Fusarium sp. (200 پی‌پی‌ام) بود. تأثیر Microdochium sp. بر میزان جذب کادمیوم در گیاه جو در دست بررسی است.
کلیدواژه ها