عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران

مهدی زارع خورمیزی؛ هادی استوان؛ مجید فلاح زاده

جمعیت آفات کشاورزی در طبیعت تحت تاثیر عوامل مهارکننده‌ی گوناگونی قرارمی‌گیرند که یکی مهم‌ترین آن‌ها کفشدوزک ها می باشند. بیشتر کفشدوزک ها حشراتی مفید و شکارگر هستند که در دو مرحله لاروی و حشره کامل شکارگر بوده و از طیف وسیعی از آفات، شامل شته ها، شپشک ها، سفیدبالک ها، تریپس ها، کنه ها، زنجرک ها، لارو سخت بالپوشان و بالپولکداران و حشرات دیگر متعلق به راسته های مختلف تغذیه می کنند. در ضمن ممکن است گاهی از شهد گلها، آب و عسلک شته ها به عنوان مکمل غذایی استفاده کنند. استفاده بسیاری از گونه های کفشدوزک ها در برنامه های کنترل بیولوژیک آفات مهم کشاورزی، باموفقیت همراه بوده است. به منظورجمع آوری و شناسایی طعمه های کفشدوزک ها طی سال های 1392 تا 1394 به طور مداوم از مناطق مختلف شامل مزارع، باغات، مراتع و مناطق جنگلی استان یزد بازدید و نمونه برداری صورت گرفت. برای جمع آوری و تشخیص شکار کفشدوزک ها از روش مشاهده مستقیم، جمع آوری با آسپیراتور، انتقال قسمت‌ های آلوده به آزمایشگاه وهمچنین تکاندن قسمت های آلوده درون یک قیف استاندارد استفاده ‌شد. چنانچه دراین بررسی ها لاروهای کفشدوزک های شکارگر مشاهده می شدند در شرایط معمولی اتاق نسبت به پرورش آنها اقدام شد. برای اطمینان ازاین که شکارهای جمع آوری شده از روی گیاهان حالت اتفاقی ندارند، ارتباط تغذیه ای بین شکار و شکارگر در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت. در مجموع15 گونه زنجرک،9 گونه شته، 7 گونه تریپس، 3 گونه شپشک گیاهی و یک گونه پسیل شناسایی شد. تشخیص گونه ها توسط خانم دکتر فریبا مظفریان، آقای دکتر محسن مهرپرور، خانم دکتر لیدا فکرت، آقای دکتر فرزاد پاکارپور و خانم مهندس معصومه مقدم انجام شده است. لیست گونه های شناسایی شده به شرح زیر است.

Hemiptera, Cicadellidae: Aconurella prolixa (Lethierry, 1885); Anaceratagallia sp.;Austroagallia sinuata (Mulsant& Rey, 1855); Euscelidius schenckii (Kirschbaum, 1868); E. variegatus (Kirschbaum, 1858); Edwardsiana rosae (L., 1758); Fieberiella florii (Stal, 1864); Neoaliturus haematoceps (Mulsant& Rey, 1855); Platymetopius rostratus (Herrich-Schäffer, 1834); Psammotettix alienus (Dahlbom, 1850); Sulamicerus ancorarius (Dlabola, 1964); Tettigometridae:Tettigometra sp.

Hemiptera, Diaspididae: Chlidaspis asiatica (Archangelskaya, 1930); Diaspidiotus cecconii (Leonardi, 1908); Eriococcidae: Gossyparia spuria Cockerell, 1899.

Hemiptera, Aphididae: Acyrthosiphon malvae (Mosley, 1841);Brachycaudus amygdalinus (Schouteden, 1905); B. cardui (L., 1758); Hyalopterus sp.; Macrosiphu mrosae (L., 1758); Metopolophium dirhodum (Walker, 1849); Pterochloroides persicae (Cholodkovsky, 1899); Slavum sp.; Therioaphis sp.

Thysanoptera, Aeolothripidae: Aeolothrips mongolicus Pelikan, 1985; Phlaeothripidae: Haplothrips aculeatus (Fabricius, 1803); H. maroccanus Priesner, 1950; H. tritici (Kurdjumov, 1912); H. clarisetis (Priesner, 1930); Liothrips reuteri (Bagnall, 1913); Thripidae: Thrips meridionalis (Priesner, 1926).

Hemiptera, Psyllidae: Agonoscena pistaciae Burckhardt & Lauterer, 1989.

طعمه کفشدوزک؛ یزد؛ ایران؛ کفشدوزک