عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران

رضا عابدینی؛ حسین فرازمند؛ عیسی جبله؛ محمد سیرجانی

زنجرک‌های مو، (Hemiptera: Cicadellidae)، از آفات مهم انگور در ایران هستند که با تخمگذاری در نسوج برگ، تغذیه از شیره نباتی برگ‌ و انتقال عوامل بیماریزای ویروسی، باعث ضعف درختان و کاهش کمی و کیفی محصول انگور می شوند. گونه های مهم زنجرک مو در منطقه خلیل‌آباد (استان خراسان رضوی)، شامل Arboridia kermanshah Dlabola،Empoasca decedens Paoli، Neoaliturus guttulatus (Kirschbaum)، Neoaliturus haematoceps (Mulsant & Rey)، Psammotettix provinicialis Ribaut می‌باشد. با توجه به خسارت این آفت، همه ساله کشاورزان بـرای کنتـرل آن از انواع حشره‌کش‌ها استفاده می‌کنند. با هدف کاهش مصرف سموم شیمیایی، تاثیر ترکیبات معدنی مختلف در باغ انگور رقم پیکانی در روستای مزده منطقه خلیل‌آباد استان خراسان رضوی، در سال 1394، بررسی شد. جهت این تحقیق، آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 6 تیمار، 4 تکرار و 3 درخت انگور به ازاء هر تکرار، انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل کائولین فرآوری‌شده با غلظت 5 درصد، گوگرد وتابل با غلظت 3000 پی‌پی‌ام، گل گوگرد، مخلوط کائولین فرآوری‌شده و گوگرد وتابل، حشره‌کش فوزالون با غلظت 1500 پی‌پی‌ام، و شاهد (آب‌پاشی) بودند. زمانهای محلولپاشی شامل اواخر فروردین، اوایل خرداد و اواسط تیرماه بود که به ترتیب مصادف با قبل از تورم جوانهها، بعد از ریختن گلبرگها و تشکیل میوه، و مصادف با ظاهر شدن غورههای ترش است. نمونه‌برداری‌ها یک روز قبل، 3، 7، 14و 21 روز بعد از هر محلول‌پاشی انجام شد. در هر بار نمونه‌برداری، تعداد کل حشرات کامل و پوره زنجرک‌ها در سطح رویی و پشتی 5 برگ از جهات مختلف درخت شمارش شده و میانگین کل حشرات به ازای هر درخت محاسبه گردید. بر اساس نتایج بدست آمده، کاربرد ترکیبات معدنی موجب ایجاد تلفات در پوره‌ها و حشرات کامل زنجرک مو شد. میانگین درصد کاهش جمعیت زنجرک در تیمارهای کائولین، مخلوط کائولین و گوگرد، حشره‌کش فوزالون، گوگرد وتابل، گل‌گوگرد و شاهد در 3 روز بعد از محلول‌پاشی، به ترتیب، 89، 86، 57، 25، 25 و 3 درصد بدست آمد. همچنین میانگین درصد کاهش جمعیت زنجرک مو در زمان 21 روز بعد از محلول‌پاشی در تیمارهای فوق، به ترتیب، 48، 47، 17، 7، 12 و 2 درصد بود، که نشان‌دهنده ماندگاری تاثیر ترکیب معدنی کائولین در مقایسه با حشره-کش شیمیایی فوزالون می‌باشد. لذا با توجه به تاثیر بالای کائولین و نیز ترکیب آن با گوگرد وتابل،در کاهش جمعیت پوره‌ و حشره کامل زنجرک، محلول‌پاشی باغات انگور با کائولین فرآوری‌شده (سپیدان®WP 95%,)، با غلظت 5 درصد، و یا کاربرد ترکیب آن با گوگرد وتابل،میتواند بهطور موفقیت آمیزی جمعیت زنجرک‌های مو را کنترل نماید.

انگور؛ زنجرک مو؛ کائولین؛ کنترل