شناسایی و طبقه بندی فیتوپلاسمای همراه با بیماری غنچه درشت گوجه فرنگی از استان‌های همدان و قزوین
عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران
نویسندگان
چکیده
گوجه فرنگی(Lycopersicon esculentumL.) یکی از مهم‌ترین محصولات سبزی در ایران است که علاوه بر مصارف داخلی، از نظر صادرات نیز دارای اهمیت می باشد. با این حال تولید مطلوب این محصول تحت تاثیر آفات و بیماری‌های مختلفی است. غنچه درشت یکی از بیماری‌های مهم و اقتصادی گوجه فرنگی درنقاط مختلف جهان است. در بازدیدهای سال 1394 از مزارع گوجه فرنگی استان‌های همدان و قزوین بطور نسبتا وسیعی علائم بیماری شامل ضخیم شدن و راست ایستادن شاخه‌ها، جوانه‌های سبز متورمی که بیش از اندازه بزرگ شده و میوه ای تولید نکرده، گل های غیر عادی با کاسبرگ های بزرگ و به هم چسبیده ، سبزشدن گلبرگ‌ها وفیلودی مشاهده شد. انتقال عامل بیماری از جدایه‌های مختلف (مربوط به دو استان) گوجه فرنگی آلوده به گوجه فرنگی از طریق پیوند و از گوجه فرنگی به پروانش به وسیله سس انجام شد. در گیاهان مایه زنی شده با پیوند، حدود 30 تا 40 روز بعد از پیوند، علائم بیماری غنچه درشت همانند بوته‌های آلوده در مزرعه ظاهر شد. به منظور اثبات همراهی فیتوپلاسما با بیماری در گیاهان گوجه فرنگی که بطور طبیعی و یا در گلخانه آلوده شده بودند، از رگبرگ برگ دی. ان. ای کل استخراج شد. در آزمون زنجیره‌ای پلی مراز مستقیم با استفاده از جفت آغازگر عمومی P1/P7 و پی سی آر دو مرحله‌ای با استفاده از جفت آغازگرهای عمومی P1/P7 (دور اول) و R16F2n/R16R2 )دور دوم ) در تمامی نمونه های دارای علایم، قطعاتی به ترتیب با اندازه های تقریبی 1800 و 1200 جفت باز، از اپرون ناحیه ریبوزومی تکثیر شد در حالی که در نمونه های سالم چنین قطعاتی تکثیر نگردید. محصول PCR دو مرحله‌ای به صورت مستقیم تعیین ترادف شد. جستجو با نرم افزار BLAST نشان داد که فیتوپلاسمای همراه با جدایه غنچه درشتی گوجه فرنگی در همدان بیشترین شباهت را با Candidatus Phytoplasma solani (Stolbur Group)، احتمالا متعلق به گروه 16SrRNA XIIو عامل غنچه درشتی گوجه فرنگی در قزوین بیشترین شباهت را باCandidatus Phytoplasma trifolii، احتمالامتعلق به گروه 16SrRNA VI (Clover proliferation group) را دارا می‌باشند. پژوهش‌های انجام شده نشان داده است که فیتوپلاسمای جدا شده از گوجه فرنگی در دنیا دارای تنوع ژ نیتکی بسیار بالایی بوده و در گروه‌های16SrI, II, III, V, VI, IX, XII قرار می گیرند. در ایران فیتوپلاسمای همراه با غنچه درشت گوجه فرنگی در گروهای افژولش شبدر (16SrVI)، گروه جاروک نخود کبوتر (16SrXI)(Jamshidi et al., 2014) و جاروک بادام زمینی (Salehi et al., 2015) طبقه‌بندی شده‌اند. این اولین گزارش از وجود بیماری غنچه درشتی در استان های همدان و قزوین می‌باشد.
کلیدواژه ها