عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران

نرگس مصطفی زاده؛ فریبا مهرخو

ندارد

زنبور پارازیتوئید Habrobracon hebetor Say (Hym.: Braconidae)به صورت انبوه تولید شده و جهت کنترل مرحله لاروی آفات مختلف زراعی و انباری به کار می رود، به طوری که به عنوان یکی از مهمترین عوامل کنترل بیولوژیک شب‌پره‌های Pyralidae و Noctuidae محسوب می شود. تخمها و لاروهای شب پره مدیترانه‌ای آرد، Ephestia kuehniella Zeller (Lep.: Pyralidae) ، میزبان مناسبی برای پرورش این زنبور به حساب میآیند. از آنجائیکه، تاثیر رژیم غذایی بر سطوح بالای تغذیه ای موثر است، لذا هدف از انجام این تحقیق، تعیین تاثیر میزبان های مختلف غلات (گندم، ذرت و جو) بر واکنش تابعی و خصوصیات زیستی زنبور پارازیتوییدH.hebetor پرورش یافته روی لاروهای سن پنجم بیدآرد E.kuehniella می باشد. تمامی آزمایش ها در شرایط آزمایشگاهی (دمای 1±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60% و دوره نوری 14 ساعت روشنایی و 10 ساعت تاریکی) انجام شد. در آزمایش واکنش تابعی، از تراکم های مختلف (2، 4، 8، 16 و 32 عددی) سن پنجم لارو شب پره آرد با 10 تکرار استفاده گردید. جهت مطالعه پارامترهای زیستی، از 70 عدد تخم هم سن زنبور استفاده شد و روزانه چهار عدد لارو میزبان در اختیار زنبور قرار گرفت و بدین تریب، طول هریک از مراحل مختلف زیستی زنبور ثبت گردید. نتایج حاصله نشان داد که نوع میزبان گیاهی بر نوع واکنش تابعی زنبور H.hebetor تاثیر نداشته و واکنش تابعی پارازیتوئید نسبت به تراکم های مختلف میزبان از نوع دوم بود و این درحالی بود که میزبان های گیاهی بر پارامترهای واکنش تابعی (قدرت جستجو و زمان دستیابی بر میزبان) تاثیر گذاشته بودند. نرخ جستجوی زنبور پارازیتوئید H.hebetor ، نسبت به لاروهای تغذیه شده از غلات (گندم، ذرت و جو) به ترتیب 0.0234 ، 0.0623 و 0.0159 بود. کوتاهترین زمان دستیابی به میزبان روی ذرت (0.4675) بوده و گندم (0.792) و جو (4.386) در رتبه بعدی قرار داشتند. میانگین مراحل نابالغ زنبور H.hebetor روی میزبان‌های ( گندم، ذرت و جو) به ترتیب 11.57، 10.67 و 10.42 روز بود. طول عمر زنبورهای ماده روی رژیم‌های غذایی مذکور به ترتیب 10.00، 14.33 و 12.00 روز بود. بیشترین طول عمر زنبورهای نر روی گندم (7.57 روز) بود. بیشترین طول دوره تخمریزی و باروری زنبور H.hebetor به ترتیب روی ذرت، (12.20روز) و باروری (3.50 تخم/ ماده/روز) بود. نتایج این تحقیق نشان داد که در اثرات متقابل میزبان- پارازیتوئید و کارایی زنبور H.hebetorذرت نسبت به سایر میزبان ها نقش بیشتری داشته و دلیل این امر مربوط به افزایش قدرت جستجوگری، کاهش مدت زمان دستیابی به میزبان، کاهش طول دوره های مراحل نابالغ، بیشترین طول دوره تخمریزی و باروری زنبور، روی لاروهای تغذیه شده از ذرت بود.

واکنش تابعی؛ ویژگی‌های زیستی؛ Habrobracon hebetor؛ Ephestia kuehniella؛ غلات