عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران

روشنک صداقت باف؛ محمدامین سمیع؛ هادی زهدی؛ مهدی ضرابی

عضو هیات علمی

چکیده:
سفید بالک پنبه Bemisia tabaci (Gennadius) (Hem.: Aleyrodidae) از آفات مهم محصولات گلخانه‌ای می‌باشد که با مکیدن شیره گیاهی سبب کاهش کمی و کیفی محصول می‌شود. گسترش و طغیان آفاتی همچون سفید بالک گلخانه، افزایش کاربرد سموم شیمیایی را درپی دارد و با توجه به محدودیت های استفاده از سموم شیمیایی در گلخانه ها امروزه استفاده از موادی با خاصیت حشره کشی که از گیاهان نشات می‌گیرند مورد توجه کشاورزان و جوامع علمی قرار گرفته است. تحقیقات مختلف نشان داده است که مکمل‌های آلی با پایه ورمی کمپوست رشد گیاه را افزایش می‌دهند و باعث مقاومت گیاه در برابر آفات و بیماری‌ها می‌شوند. در این تحقیق تاثیر عصاره‌های اتانولی برگ و بذر گیاه کرچک (Euphorbiaceae)Ricinus communis L. ، تلخه بیان. Sophora alopecuriodes L.(Legominosae)، آلوئه ورا (Liliaceae) Aloe vera (L.) در مقایسه با آفت کش آبامکتین روی حشرات کامل سفیدبالک پرورش یافته در بستر کودی 2 نوع ورمی کمپوست، با نام‌های تجاری کوکب پسته و کوکب کود حیوانی بررسی شد. آزمایش‌ها در شرایط گلخانه با دمای 2±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±55 درصد و دوره روشنایی به تاریکی16:8 انجام شد. در داخل لیوان ‌های پلاستیکی به ابعاد 5×10 سانتی متر، 1 عدد بذر گوجه فرنگی رقم CH-فلات در بستر کشت حاوی 30 درصد حجمی کوکب( پسته یا کود حیوانی) و 70 درصد باگا کشت شد. پس از رسیدن بوته‌های گوجه فرنگی به مرحله 2 تا 4 برگی، آزمایش زیست سنجی به روش غوطه وری برگ انجام شد. بعد از خشک شدن برگ‌ها 20 عددحشره کامل سفید بالک هم سن که حداکثر 24 ساعت از طول عمر آن‌ها گذشته بود، روی هر گلدان رها سازی شد و سپس روی هر گلدان پوشیده شد. مخلوط آب مقطر و اتانول (10 به 1) به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. 72 ساعت بعد از تیمار کردن میزان مرگ و میر حشرات کامل سفید بالک ثبت گردید. غلظت کشنده 50 درصد (LC50) برای عصاره‌های برگ کرچک، بذر کرچک، تلخه بیان، آلوئه ورا و آفت کش آبامکتین روی حشرات کامل پرورش یافته در بستر کودی کوکب کود حیوانی و پسته به ترتیب (381/24، 965/26)، (495/15، 351/19)، (061/14، 073/18)، (408/1، 860/0) و (0019/0، 0023/0) گرم بر لیتر تعیین گردید. بر اساس این نتایج عصاره گیاه آلوئه ورا در مقایسه با سایر عصاره‌ها روی آفت موثرتر بوده و اثرات متقابل این عصاره با بستر کودی کوکب پسته از سایر تیمارها در کنترل این آفت کاراتر بود و می‌توان این عصاره و بستر را به عنوان یکی از روشهای کنترل این آفت در برنامه های مدیریت کنترل آفات محسوب نمود
کلمات کلیدی: سفید بالک پنبه، ورمی کمپوست، آبامکتین و عصاره

سفید بالک پنبه؛ ورمی کمپوست؛ آبامکتین و عصاره