بررسی اثرات پلاسمای سرد اتمسفریک بر تجزیه آفت کشهای ارگانوفسفره استفاده شده بر روی برخی محصولات کشاورزی

عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران

سیده محبوبه موسوی؛ سهراب ایمانی؛ داود درانیان؛ کامبیز لاریجانی؛ محمود شجاعی

با توجه به اینکه اغلب مطالعات مربوط به ردیابی باقیمانده سموم در دهه اخیر در کشور ما مقادیر متنابهی باقیمانده آفتکش را نشان می‌دهد لذا به منظور داشتن ایمنی غذایی پرداختن به روشهایی که بتواند آلودگی‌های ناشی از باقیمانده سموم را در محصول کاهش دهد منطقی خواهد بود و در نتیجه ضرورت برنامه ریزی جهت سم‌زدایی از محصولات کشاورزی حس می‌شود. استفاده از پلاسمای سرد روشی نوین که علاوه بر از بین بردن باکتری ها، ویروس ها، قارچها به نظر دارای پتانسیل تجزیه باقیمانده آفتکش ها نیز می‌باشد. این تحقیق جهت بررسی اثر پتانسیل پلاسمای سرد در کاهش باقیمانده آفتکش های دیازینون وکلرپایریفوس بر روی دو محصول سیب و خیار صورت گرفت. ابتدا دو غلظتppm 500 و 1000به طور جداگانه از آفتکش‌های مذکور تهیه شد. نمونه ها به طور جداگانه به دو غلظت مذکور از آفتکش‌ها آغشته شدند و به دو بخش تیمار با پلاسمای سرد و شاهد تقسیم شدند. تمامی نمونه‌های تیمار به وسیله دستگاه پلاسمای سرد اتمسفریک (DBD) تحت تاثیر پلاسمای سرد با دو ولتاژkV 13 و 10 در مدت زمان های 2، 4، 6، 8 و 10 دقیقه قرار گرفتند سپس جهت استخراج باقیمانده سموم از تمام نمونه ها روش استخراج مایع- مایع بکار گرفته شد. در نهایت جهت اندازه گیری و تجزیه و تحلیل باقیمانده سموم از تمام نمونه‌ها از دستگاه HPLC استفاده شد و همچنین برای بررسی متابولیت‌های تولید شده، عصاره های بدست آمده به دستگاه GC/MSتزریق شدند. همچنین تاثیرکاربرد پلاسمای سرد بر درصد رطوبت، میزان سختی بافت، تغییرات رنگ و درصد قند محصولات مورد مطالعه بررسی شد. نتایج بدست آمده نشان داد که تیمار با پلاسمای سرد سبب کاهش چشمگیر آفتکشهای مذکور در محصولات مورد مطالعه بدون بر جا گذاشتن مواد سمی و مضر و همچنین بدون گذاشتن تغییرات نامطلوب در ظاهر محصولات می‌شود. طبق نتایج راندمان کاهش سم با افزایش ولتاژ و زمان کاربرد پلاسمای سرد و همچنین در غلظت پایین تر از آفت کش‌ افزایش یافته، بطور کلی بهترین نتیجه برای سم زدایی در مدت زمان 10 دقیقه برای غلظت ppm 500 در ولتاژkV 13 بوده همچنین دیازینون با87/35% و کلرپایریفوس با 86/96%بیشترین درصد سم زدایی را داشتند، میانگین درصد سم زدایی در میوه سیب (29/07) بالاتر از خیار بود. به علاوه کاربرد پلاسمای سرد باعث تجزیه آفتکش دیازینون و کلرپایریفوس به متابولیت‌های آنها که سمیت کمتری دارند شد. در مورد نتایج آزمایشهای بررسی محصولات پس از تیمار با پلاسمای سرد، با توجه به اینکه با کاربرد پلاسمای سرد با افزایش زمان و ولتاژ کاهش جزیی در میزان درصد رطوبت، سختی بافت، روشنایی و رنگ پوست محصولات و همچنین میزان قند موجود در سیب ایجاد شد ولی تغییرات در حد قابل قبول بوده و در هیچکدام از فاکتورها تفاوت معنی داری بین نمونه های شاهد و تیمار با پلاسمای سرد وجود نداشت.

پلاسمای سرد؛ دیازینون؛ کلرپایریفوس؛ سم زدایی