عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران

مرجان اختلاط؛ بهزاد حبیب پور؛ معصومه ضیائی؛ لادن پورسرتیپ

موریانه MicrocerotermesdiversusSilvestriبه عنوان حریص ترین و مخرب ترین گونه ی موریانه موجود در استان خوزستان دارای حوزه جستجوگری غذایی وسیع بوده و توانایی ایجاد اجتماعات ثانویه در دیوارها و سقف اماکن و نیز روی درختان را دارد. ریشه کنی و کنترل این گونه توسط روش های رایج مانند عملیات دریل کاری و تزریق حشره کش به داخل زمین، با مشکلاتی مواجه بوده و در برخی موارد کارآیی لازم را ندارد. استفاده از طعمه های مسموم به طور گسترده به عنوان یک روش نوین و بی خطر برای محیط زیست در کنترل موریانه های زیر زمینی پذیرفته شده است. مواد مختلفی جهت ساختن طعمه های مناسب و جلب کننده برای موریانه های زیر زمینی مورد آزمایش قرار گرفته اند. در این تحقیق، واکنش تغذیه ای موریانه هدف به ساقه های نی معمولی و نیشکر در شرایط صحرایی مورد ارزیابی قرارگرفت. جهت انجام این آزمایش، ابتدا ساقه های نی معمولی و نیشکر (تیمارها) به یک اندازه (به طول 20 سانتی متر) برش داده و به مدت سه ساعت در آون در دمای 70 درجه سانتی گراد قرار داده شدند. سپس ساقه ها را وزن نموده و به صورت دسته های 4 تایی بسته بندی شدند. قطعه زمینی آلوده به موریانه هدف به عنوان محل اجرای آزمایش انتخاب شد. قبل از کاشت نی ها، به منظور تعیین فعالیت موریانه ها، از تله های تعبیه شده در خاک شامل بلوک های چوبی راش استفاده گردید. زمانی که قطعات چوبی توسط موریانه های هدف آلوده شدند به آرامی از خاک خارج و با دو دسته نی معمولی و نیشکر جایگزین شدند. این آزمایش در 4 تکرار و به مدت یک ماه در سال1394 انجام گرفت. بعد از یک ماه نمونه برداری انجام شد و دسته های نی و نیشکر آلوده به آزمایشگاه منتقل و میزان تغذیه از نی ها با قرارگیری دوباره در آون و وزن نمودن محاسبه گردید. تجزیه وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون t برای دو نمونه مستقل انجام شد. بر اساس نتایج بدست آمده میانگین تغذیه از ساقه های نیشکر و نی معمولی به ترتیب 92/14±05/155 و71/3± 33/24 گرم بود که در سطح احتمال پنج درصد اختلاف معنی داری بین تیمار ها مشاهده شد به طوری که بیشترین میزان جلب و تغذیه موریانه مربوط به تیمار حاوی ساقه های نیشکر بود. بنابر نتایج ذکر شده می توان از ساقه های نیشکر به عنوان ماده سلولزی جهت افزایش جلب و تغذیه موریانه ها در ساخت طعمه سمی یا به تنهایی به عنوان تله برای جمع آوری موریانه ها جهت انجام آزمون های آزمایشگاهی استفاده نمود.

کلید واژه ها: موریانه های زیر زمینی؛ طعمه مسموم؛ تغذیه