عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران

حمید رضا صراف معیری؛ مجید آزادی

تولید محصول سیب درختی در ایران از نظر کمی بیش از 4 درصد تولید در جهان را دار است. در سال 1392 صادرات این محصول در کشورمان بیش از 200 هزار تن بوده است. یکی از آفات کلیدی باغ های سیب در کشور آفت کرم سیب Cydia pomonella L. است که سالانه خسارت های زیادی را به این محصول وارد می کند. از آنجا که لارو سن اول این آفت در مدت زمان کوتاهی پس از تفریخ وارد میوه سیب می‌شود لذا موفقیت در برنامه های کنترل شیمیایی این آفت مستلزم شناخت دقیق از زمان سمپاشی می‌باشد. روش معمول برای تشخیص زمان اوج حضور لاروهای سن اول کرم سیب استفاده از فرومون جنسی در تله‌های دلتایی می‌باشد. به نظر می‌رسد عواملی نظیر واردات فرومون جنسی از خارج کشور، جلب فقط جنس های نر در تله های فرومونی و از بین رفتن خاصیت چسپندگی تله ها به واسطه گرد وغبار به خصوص در سال های اخیر چالش هایی هستند که استفاده از تله‌های دلتایی فرومونی را با محدودیت مواجه می‌کند. در این تحقیق جهت تعیین میزان جلب شب پره کرم سیب و امکان تخمین اوج ظهور شب پره ها نوعی تله نوری جهت مقایسه با تله فرومونی طراحی و ساخته شد. بدین منظور تله هایی از جنس پلی اتلین تترافتالات ((PET به شکل استوانه ای در ابعاد 18×13 سانتی متر طراحی گردید. در قسمت فوقانی هر تله پنل های خورشیدی و باتری قابل شارژ و یک لامپ LED (1 وات) با نور فرابنفش تعبیه گردید. حجم تله ها 5/3 لیتر بود و اطراف آن 26 منفذ برای ورود آفت تعبیه گردید. از آب و مایع ظرفشویی هم در داخل تله ها برای به دام انداختن شب پره ها استفاده گردید. تله‌های نوری و دلتایی در 5 تکرار در باغی به مساحت 3 هکتار و با فاصله حدود 50 متر از هم کار گذاشته شد. هر دو نوع تله ‌در ارتفاع 5/1 متری از سطح زمین نصب شد. بازدید از تله ها هر سه روز یک بار انجام شد و آزمایش ها در قالب بلوک‌های کامل تصادفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد تله های نوری (3/261) بطور معنی داری جلب بیشتری نسبت به تله های فرومونی دلتایی (6/203) داشتند (p<0.05). اوج فعالیت پروازی در نسل دوم و سوم در تله‌های دلتایی در تاریخ‌های 24 تیر و 16 مرداد و همچنین در تله های نوری در تاریخ‌های21 و 31 تیرماه ثبت شد. در این مقاله اوج فعالیت پروازی شب پره‌های C. pomonella در دو نوع تله با هم مقایسه و میزان دقت آنها مورد بحث قرار خواهد گرفت.

کرم سیب؛ تله؛ نور؛ زنجان؛ فرمون