بررسی مقدماتی پراکنش ویروس رگبرگ توته ای مرکبات (Citrus vein enation virus, CVEV) در چند استان مرکبات خیز کشور و تعیین زمان مناسب ردیابی ویروس
عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران
نویسندگان
چکیده
بیماری رگبرگ توته ای مرکبات اولین بار از کالیفرنیا در سال 1953 گزارش شده است. علائم این بیماری به صورت توته ای شدن رگبرگها در پشت برگ و گال های چوبی در تنه ی برخی از درختان مرکبات استان های مرکبات خیز ایران نیز مشاهده می گردد. اخیرا ویروس رگبرگ توته ای مرکبات (Citrus vein enation virus, CVEV) از یک درخت نارنج (Citrus aurantium) علائم دار در شهرستان ساری گزارش شده است. به منظور تعیین حضور و پراکنش این ویروس در بهار سال های 1394 و 1395 از شاخه های جوان درختان نارنج علائم دار استان های مازندران، فارس و گلستان به ترتیب 40 ، 7 و 5 نمونه جمع آوری گردید. به منظور ردیابی ویروس، RNA کل با استفاده از کیت بیازول از پوست جوان شاخه ها استخراج و با آزمون RT-PCR با استفاده از جفت آغازگر اختصاصی ویروس، مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر اساس نتایج، بیشترین میزان آلودگی متعلق به استان مازندران با 78 درصد میزان آلودگی می باشد. میزان آلودگی در استان گلستان 40 درصد و استان فارس 28 درصد می باشد. در استان مازندران بیشترین میزان آلودگی مربوط به شهرستان های رامسر و ساری و کمترین میزان آلودگی متعلق به شهرستان آمل می باشد. برای تعیین زمان مناسب ردیابی ویروس رگبرگ توته ای مرکبات، طی سالهای 1394-1392 از یک درخت آلوده نارنج درشهرستان ساری به صورت ماهانه نمونه برداری انجام و امکان ردیابی ویروس با آزمون RT-PCR مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاکی نشان داد که این ویروس تنها در دو بازه زمانی مشخص از سال، از اواخر فروردین تا اوایل تیر ماه و از اواسط شهریور تا اوایل مهرماه قابل ردیابی است. همچنین در این تحقیق، درختان نارنج شهرستان ساری با گال های چوبی فراوان در تنه که آلودگی شان به ویروس با آزمون RT-PCR محرز شده بود از نظر وجود نشانه ی دیگر همراه با بیماری در زمان های مختلف از سال بررسی گردید. مشاهدات نشان داد که برآمدگی های کوچک در ناحیه رگبرگ در سطح زیرین برگ (توته ای شدن رگبرگها) و فرورفتگی هایی در همان محل در سطح رویی برگ های جوان از اواسط اسفند ماه تا اواخر فروردین ماه بر روی برگ های جوان و پا جوش ها دیده می شود. با توجه به بررسی های به عمل آمده مشخص شد که در زمان هایی که نشانه های تورم در رگبرگ های سطح زیرین برگ دیده می شود معمولا ویروس قابل ردیابی نبوده و رابطه مستقیمی بین غلظت ویروس و ایجاد برآمدگی در ناحیه رگبرگ ها در سطح زیرین برگ های جوان، وجود ندارد.
کلیدواژه ها