اثر دما روی امید به زندگی و مرگ و میر کنه شکارگر Phytoseius plumifer (Phytoseiidae) با تغذیه روی کنه Eotetranychus hirsti (Tetranychidae)

عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران

فرشته بازگیر؛ جهانشیر شاکرمی؛ لیلا پورحسینی

کنه گیاهخوار Eotetranychus hirsti Baker &amp; Pritchard، یکی از مهمترین آفات درختان انجیر است، که در باغات ایران به طور گسترده‌ای پراکنده شده است. کنه شکارگر Phytoseius plumifer Canestrini &amp; Fanzago از کنه های خانواده فیتوزیده روی انجیر است که توانایی تغذیه و تولیدمثل روی کنه E. hirsti را دارد. در این مطالعه اثرات چهار دمای ثابت 20، 25، 30 و 35 درجه سلسیوس روی امید به زندگی، آنتروپی جدول زندگی و درصد مرگ‌ومیر P. plumifer با تغذیه از مراحل نمفی E. hirsti در رطوبت نسبی 5 ± 50 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی روی برگ‌های انجیر بررسی شد. در هر دما به منظور تعیین پارامترهای مذکور یک کوهورت 60 تایی از تخم‌های هم‌سن مورد استفاده قرار گرفت. ماده‌های جفتگیری کرده به 60 واحد آزمایش جدید منتقل شدند و بعد از 12 ساعت ماده‌ها و تخم‌های اضافه حذف و فقط یک تخم روی هر واحد آزمایش باقی ماند. برای تعیین امید به زندگی و میزان مرگ‌و‌میر کنه شکارگر P. plumifer واحدهای آزمایش روزانه در زیر استریومیکروسکوپ بررسی شدند. نتایج نشان دادند که امید به زندگی کنه P. plumifer با افزایش دما از 20 تا 35 درجه سلسیوس کاهش می یابد. میزان امید به زندگی در اولین روز زندگی در دماهای 20، 25، 30 و 35 درجه سلسیوس به ترتیب حدود 58، 47، 39 و 26روز بود. بیشترین و کمترین میزان امید به زندگی(ex) در روزهای 58 و 26 روز بود که به ترتیب در دماهای 20 و 35 درجه سلسیوس دیده شد. آنتروپی جدول زندگی P. plumifer در دماهای 20، 25، 30 و 35 درجه سلسیوس به ترتیب برابر 448/0، 282/0، 217/0 و 385/0 بود. کمترین و بیشترین میزان این پارامتر به ترتیب در دماهای 30 و 20 درجه سلسیوس اتفاق افتاد. پارامتر H تخمین زده شده نشان داد که جدول زمانی زنده مانی در کنه P. plumifer در تمام دماهای آزمایش شده از نوع یک است (H < 0.5). حداکثر نرخ مرگ‌ومیر ویژه سنی (dx) در دماهای 20، 25، 30 و 35 درجه سلسیوس به ترتیب برابر 064/0، 026/0، 025/0 و 057/0 ثبت شد. نتایج نشان داد که درصد مرگ و میر در مراحل نابالغ بیشتر در مرحله پروتونمف اتفاق افتاده است. بیشترین و کمترین میزان درصد مرگ‌ومیر پروتونمف به ترتیب در دمای 20 درجه سلسیوس (09/9 درصد) و 30 درجه سلسیوس (39/3 درصد) مشاهده شد. حداکثر درصد مرگ‌ومیر برای مراحل تخم، لارو، پروتونمف و دئوتونمف در دمای 20 درجه سلسیوس ایجاد شد. با افزایش دما از 20 تا 30 درجه سلسیوس درصد مرگ‌ومیر برای مراحل نابالغ از 67/21 درصد تا 5 درصد کاهش پیدا کرد، سپس در 35 درجه سلسیوس افزایش یافت و به 15 درصد رسید. نتایج این تحقیق در زمینه کنترل بیولوژیک کنه تارتن انجیر می تواند مفید باشد.

آنتروپی جدول زندگی؛ مرگ و میر ویژه سنی؛ کنه تارتن انجیر؛ انجیر