عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران

عباس امیری؛ علی اصغر طالبی؛ احسان رخشانی؛ حمیدرضا حاجی‌قنبر

خانواده Ichneumonidae یکی از بزرگترین و غنی‎ترین خانواده‎های بال‎غشائیان با انتشار جهانی است. تعداد گونه‎های این گروه از حشرات بالغ بر یکصد هزار گونه تخمین زده شده که از این تعداد تاکنون 24281 گونه شناسایی، توصیف و در غالب 39 زیرخانواده طبقه بندی شده است. همه اعضای خانواده Ichneumonidae پارازیتوئید بوده و از مراحل لاروی میزبان خود تغذیه می‎کنند. زیرخانواده Banchinae شامل سه قبیله Atrophini Seyrig, 1932، Banchini Wesmael, 1845 و Glyptini Cushman & Rohwer, 1920، 65 جنس و بیش از 1758 گونه می‎باشد. از نظر زیست‎شناسی همه گونه‎ها پارازیتوئید داخلی و کوئینوبیونت لارو بالپولکداران هستند. جنسGlypta که برای اولین بار توسط Gravenhorst در سال 1829 توصیف شده، یکی از جنس های بزرگ قبیله Gliptini محسوب می‎شود و بیش از 400 گونه توصیف شده در دنیا را شامل و خود به دو زیر جنس تقسیم می‎شود. در تحقیق حاضر که هدف از آن جمع آوری و شناسایی زنبورهای گروه Ophioniformes در استان های فارس و هرمزگان بود، طی سال های1392-1390 نمونه برداری با نصب تله مالیز در زیست بوم‎های مختلف انجام شد. نمونه ها در بازه زمانی دو هفته یکبار جمع آوری و به آزمایشگاه منتقل و فرایند اتاله کردن نمونه‎ها با پیروی از روش van Acterberg (2009) انجام گردید. در بین نمونه های جمع آوری شده تاریخ 21/03/1391 مربوط به اکوسیستم درختان میوه سردسیری شهرستان اقلید از توابع استان فارس، گونه Glypta (Conoblasta) extincta Ratzeburg, 1852 شناسایی شد. این گونه متعلق به زیرخانواده Banchinae و قبیله Glyptini است. ویژگی های مورفولوژیک افتراقی این گونه عبارتند از: در ناحیه پیشانی و بین حفره های شاخک دارای زائده بزرگ و خار مانند؛ کارینای پس سری در قسمت میانی منقطع؛ فاصله بین شیار پس سری و چشم های ساده پشتی (OOCL) کمتر از 5/1 برابر فاصله بین چشم های ساده پشتی و چشم مرکب (OOL)؛ دومین ترژیت متازوما مربعی شکل و بال جلو فاقد سلول آرئولت می‌باشد. این گونه در منطقه پالئارکتیک انتشار داشته و به عنوان پارازیتویید شب پره Archips rosana (Linnaeus, 1758) (Lepidoptera: (Tortricidae که لارو آن در داخل برگ های پیچیده شده گیاهان مختلفی از جمله گیاهان تیره رز تغذیه می‎کند، شناخته شده و در کاهش جمعیت این آفت مؤثر است. شایان ذکر است که به دلیل جمع آوری نمونه با تله مالیز، بیولوژی و میزبان یا میزبان‎های احتمالی آن در ایران مشخص نیست. جنس و گونه این زنبور برای فون ایران جدید و نمونه در کلکسیون گروه حشره شناسی کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس نگهداری می‎شود.

کلمات کلیدی: فارس، هرمزگان، Ichneumonidae؛ ،Glyptini ، Conoblasta