عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران

معصومه خانجانی؛ محمد خانجانی؛ فاطمه امینی؛ فاطمه صابرفر

استاد دانشگاه

زیر‌راسته پیش‌استیگمایان متعلق به راسته Trombidiformes می‌باشد و دارای 36 بالاخانواده است. اعضا بالا‌خانواده Bdelloidea شکارگر بوده و دارای پراکنش جهانی می‌باشند. دو خانواده Bdellidae و Cunaxidae در این بالاخانواده قرار دارند. اعضای خانواده Pseudocheylidae به عنوان شگارگر در نظر گرفته می‌شوند و زیر پوسته درختان، هوموس و خزه‌ها یافت می‌شوند. بالاخانواده Raphignathoidea در کنترل بیولوژیک کنه‌های تارتن ، کنه‌های اریوفید و سپردارها در اکوسیستم ‌های زراعی و جنگلی دارای اهمیت می‌باشند. این کنه‌ها در اکوسیستم‌های مختلف شامل: برگ، شاخه‌، تنه درختان، خزه‌، گلسنگ، هوموس، خاک، لانه پرندگان، محصولات انباری و حتی در گرد و خاک منازل یافت می‌شوند. بالاخانواده Tetranychoidea دارای پنج خانواده بوده که اعضای آن به عنوان کنه‌های گیاه‌خوار اجباری شناخته می‌شوند. اکثر گونه‌های مهم خسارت‌زا در دو خانواده Tetranychidae و Tenuipalpidae قرار دارند. طی سال‌های 1394-1391، فون کنه‌های پیش‌استیگمای مرتبط با درختان رزاسه از قبیل رز وحشی، گل محمدی، ، به ژاپنی، توت فرنگی، زالزالک، سیب، به، گلابی، آلو، آلبالو، هلو و بادام در برخی مناطق شهر همدان بررسی شد. برای این منظور، از خاک زیر درختان و اندام‌های هوایی شامل شاخه‌ها و برگ به صورت تصادفی نمونه‌برداری شد و به آزمایشگاه منتقل شد. کنه-های روی برگ با قلمو جدا شد و برای جداسازی کنه‌‌ها از خاک از قیف برلیز استفاده شد. سپس از نمونه‌ها مستقیما در محیط هویر اسلاید میکروسکوپی تهیه شد. برای تعیین فراوانی نسبی از نرم افزار SPSS 22.0 استفاده شد. در این مطالعه، 24 گونه از 16 جنس متعلق به 9 خانواده از کنه‌های پیش‌استیگما شناسایی و جمع‌آوری شد. خانواده Raphignathidae با چهار گونه بیشترین تعداد گونه را داشته وگونه‌های Spinibdella cronini و Raphignathus hecmatanaensis به ترتیب فراوانی و پراکنش بالایی داشتند. گونه‌های جمع‌آوری شده برحسب خانواده و جنس به شرح زیر می‌باشند:
Bdellidae: Spinibdella cronini (Baker & Balock, 1944); Caligonellidae: Molothrognathus fulgidus Summers and Schlinger, 1955; M. mehrnejadi Liang & Zhang, 1997; Neognathus terrestris Summers & Schlinger, 1955; Cryptognathidae: Favognathus alvandii Khanjani and Seeman, 2014; Raphignathidae: Raphignathus collegiatus Atyeo, Baker and Crossley, 1961; R. giselae Smith-Meyer and Ueckermann, 1989; R. hecmatanaensis Khanjani and Ueckermann, 2003; R. protaspus Khanjani and Ueckermann, 2003; R. zhaoi Hu, Jing & Liang, 1995; Pseudocheylidae: Anoplocheylus sinai Bagheri and Navaei-Bonab, 2013; Stigmaeidae: E. nasrinae Khanjani and Ueckermann, 2002; E. segnis Koch, 1836, L. zahiri Khanjani and Ueckermann, 2002, Prostigmaeus khanjani Bagheri and Ghorbani, 2010, Zetzellia kamalii Kheradmand and Fathipour, 2007, Z. mali Ewing, 1917; Linotetranidae: Linotetranus astragalusi Khanjani and Khanjani, 2011; Tenuipalpidae: Cenopalpus bakeri Düzgünes, 1967, Cenopalpus crataegi Dosse, 1971, Phytoptipalpus rosae Mitrofanov & Strunkova, 1978, Tenuipalpus euonymi Khosrowshahi, 1991; Tetranychidae: Tetranychus urticae Koch, 1836, Bryobia rubrioculus Scheuten, 1857.

شکارگر؛ سپردار؛ کنه گیاه خوار؛ رز