مقایسه‌ی تلههای چسبنده و گل‌های مصنوعی داوودی در جذب تریپس غربی گل Frankliniella occidentalis (Thysanoptera: Thripidae) در گلخانه‌ی گل رز
عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران
نویسندگان
چکیده
گل رز از خانواده‌ی Rosaceae یکی از زیباترین و پرطرفدارترین گل‌های زینتی جهان است. این گیاه از قدیمی‌ترین گیاهان زینتی و معطر به شمار می‌رود. راسته‌ی تریپس‌ها، دارای دو زیرراستهی تخم‌ریز اره‌ای‌ها و تخم‌ریز لوله‌ای‌ها، شامل حدود 6000 گونه است. زیر راسته‌ی تخم‌ریز اره‌ای‌ها شامل هشت خانواده است که در بین آن‌ها افراد خانواده‌یThripidae با حدود 2000 گونه از مهم‌ترین تریپس‌های گل‌خوار شناخته می‌شوند. دو جنس Linnaeus Thripsو Karny Frankliniella که بسیاری از آن‌ها گونه‌های مهم آفت محصولات کشاورزی به شمار می‌روند، در این خانواده قرار دارند. تریپس غربی گل،F. occidentalis Pergande گونه‌ی اصلی تریپس در گلخانههای زینتی بوده و بسیار پلی‌فاژ است. این آفت با تغذیهی مستقیم از برگها و گلها و انتقال توسپوویروسها خسارات شدیدی به محصولاتی نظیر گل‌های رز وارد می‌کند. تریپس غربی گل حشره-ی کوچکی (با طول کمتر از 2 میلی‌متر) است که قطعات دهانی آن زننده مکنده است. مدیریت این آفت در سامانه‌های تولیدی گلخانهای به دلایل مختلف مانند دامنه‌ی میزبانی وسیع، قدرت تولید مثل بالا و دوره‌ی زندگی کوتاه مشکل است. در این پژوهش گل مصنوعی داوودی به تقلید از گل داوودی با ابعاد 5/103 سانتی متر مربع به منظور جذب تریپس غربی گل روی گل رز قرمز در گلخانه (رطوبت60 درصد، دمای 25 درجه سانتی گراد) مورد بررسی قرار گرفت .به علاوه دو رنگ متداول، زرد و آبی در تلههای چسبنده و همچنین گل‌های مصنوعی استفاده شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی اجرا شد. عوامل مورد بررسی شکل و رنگ تله‌ها بودند این آزمایش با چهار تیمار (تله‌ی چسبنده‌ی زرد، تله‌ی چسبنده‌ی آبی، گل مصنوعی زرد، گل مصنوعی آبی) در سه تکرار اعمال شد. برای انجام این آزمایش 50 عدد تریپس در قفس‌هایی (با ابعاد 80 × 90 × 50 سانتی-متر) به مدت یک هفته رها سازی شد. داده‌ها در نرم‌افزار SAS واکاوی و تیمارها در سطح احتمال 5 درصد و با استفاده از آماره‌ی نسبت بخت با یکدیگر مقایسه شدند. مقایسه‌ی تلههای چسبنده و گل‌های مصنوعی در آزمون بدون حق انتخاب نشان داد، گل‌های مصنوعی، بالغین تریپس غربی گل را به طور معنی‌داری (p>0.05) بیشتر از تلههای چسبنده به خود جلب می‌کنند. علاوه بر این، میزان جذب در تلههای آبی از تلههای زرد بیشتر بود. مقایسه‌ی برهمکنش رنگ (زرد و آبی) و شکل تله (تله چسبنده و گل مصنوعی) نشان داد کمترین میانگین جذب مربوط به تلههای چسبنده‌ی زرد بود و میزان جذابیت گل‌های مصنوعی آبی، تلههای چسبنده‌ی آبی و گل‌های مصنوعی زرد یکسان بودند. به طور کلی، نتایج این تحقیق نشان داد که کارایی تلههای آبی در جذب تریپس غربی گل نسبت به تلههای زرد بیشتر است. همچنین گل‌های مصنوعی در مقایسه با تلههای چسبنده در جذب حشرات بالغ تریپس غربی گل موفق‌تر هستند.
کلیدواژه ها