عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران

حسین بیات؛ مسعود شمس بخش؛ افشین حسنی مهربان؛ ناصر صفایی

اعضای جنس Tospovirus (از خانواده Bunyaviridae)یکی از مهم ترین عوامل بیماریزا روی انواع گیاهان زراعی، زینتی و صیفی جات می‌باشند. به منظور ردیابی گونه‌های مختلف این جنس روی انواع گیاهان زراعی و زینتی در استان مرکزی، در تابستان سال 1393،گیاهان کوکب کوهی(Rudbeckia sp.) با علایم لکه‌های حلقوی کلروتیک از کلکسیون پژوهشکده ملی گل و گیاهان زینتی شهرستان محلات جمع آوری شدند. آزمون DAS-ELISA با استفاده از آنتی بادی چند همسانه ای ویروس پژمردگی لکه ای گوجه فرنگی( Tomato spotted wilt virus, TSWV)،ویروس لکه نکروتیک گل حنا( Impatiens necrotic spot virus, INSV)، ویروس لکه زرد زنبق(Iris yellow spot virus, IYSV)، ویروس حلقه زرد گوجه فرنگی(Tomato yellow ring virus, TYRV ) و ویروس نکروز جوانه بادام زمینی ( Groundeanut bud necrosis virus, GBNV ) روی این گیاهان انجام گرفت. سپس یکی از گیاهان آلوده انتخاب شد و عصاره آن با استفاده از بافر فسفات با 1/7 pH به همراه 1/0 درصد سولفیت سدیم بر روی گیاهان Nicotiana benthamiana مایه زنی شد. نتایج آزمون سرولوژیک نشان داد که گیاهان کوکب کوهی مشکوک به آلودگی، با آنتی بادی GBNV واکنش مثبت نشان دادند. با توجه به نتایج آزمون سرولوژیک، تعلق ویروس به گروه سرولوژیکی وابسته به ویروس پیسک نقره ای هندوانه(Watermelom silver mottle virus,WSMoV) جنس Tospovirus تایید شد.RNA کل از یکی از گیاهان N. benthamiana آلوده استخراج و RT-PCR با استفاده از آغازگرهای عمومی مربوط به گروه سرولوژیک آسیایی انجام شد. نتایج آزمون RT-PCR نشان داد که قطعه مورد انتظار به اندازه bp360، تکثیر شد. قطعه تکثیر شده همسانه سازی و تعیین توالی شد. نتایج آزمون BLAST با استفاده از توالی به دست آمده نشان داد که جدایه مذکور 97-88% و 99-91% شباهت به ترتیب در سطح اسید نوکلییک و آمینو اسیدی با جدایه های مختلف ویروس کلروز فلفل( Capsicum chlorosis virus, CaCV ) داشت. با استفاده از توالی های قطعه S جدایه های مختلفCaCV موجود در بانک ژن اقدام به طراحی دو جفت آغازگر اختصاصی برای تکثیر ژن های نوکلئوکپسید(N) و NSs جدایه مذکور شد. پس از انجام RT-PCR با استفاده از آغازگرهای اختصاصی و تکثیر قطعات مورد نظر، این قطعات همسانه سازی و تعیین توالی شدند. همردیف سازی چندگانه توالی های آمینو اسیدی به دست آمده با استفاده از Clastal W صورت گرفت و درختواره های فیلوژنتیکی با استفاده از روش Neighbor joining در برنامه MEGA6ترسیم شدند. نتایح نشان داد که جدایه کوکب کوهی بیشترین قرابت را در سطح آمینو اسیدی ژن های N و NSs با جدایه Gloxinia HT-1 ویروس مذکور از ایالات متحده آمریکا دارد. مطالعه روی قابلیت انتقال جدایه ویروس با استفاده از جمعیت های تریپس جمع آوری شده از گیاهان کوکب کوهی آلوده در حال انجام است.

توسپوویروس؛ ردیابی؛ فیلوژنی؛ گیاهان زینتی