مقایسه شکل‌شناسی گونه‌های مختلف جنس Folsomides (Collembola: Isotomidae) در استان کرمانشاه به همراه کلید شناسایی گونه‌ها
عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران
نویسندگان
چکیده
پادمان خانواده Isotomidae از گروه Entomobryamorpha از جمله فراوان‌ترین و گسترده‌ترین بندپایان خشک‌زی هستند. افراد موجود در این خانواده را می‌توان با دارا بودن خصوصیاتی چون عدم وجود مو در سطح پشتی حلقه اول سینه و نیز آرایش مو به صورت نسبتا یکنواخت در سطح حلقه‌های بدن، از سایر خانواده‌های موجود در پادمان تشخیص داد. جنس Folsomides از جمله عمومی‌ترین جنس‌های موجود در میان پادمان خانواده Isotomidae به شمار می‌رود. گونه‌های مختلف موجود در این جنس را می‌توان از طریق خصوصیاتی چون تعداد اماتیدی کاهش یافته (1+1 تا 6+6)، فقدان حباب انتهایی در شاخک، ناخن‌های بدون دندانه، لوله شکمی دارای 3+3 موی جانبی-انتهایی و 2 موی پشتی، و وجود سنسلیوم حلقه‌های اول تا سوم شکم در موقعیت پشتی- میانی، از سایر جنس‌ها تمایز داد. با این وجود، مطالعه در خصوص فون گونه‌های مربوط به جنس Folsomides بسیار مختصر است. این جنس نخستین بار در ایران توسط Cox (1982) و با معرفی گونه Folsomides parvulus از نواحی شمال و مرکز ایران گزارش گردید. در سال‌های اخیر مطالعه در خصوص فون پادمان خانواده Isotomidae و از جمله Folsomides افزایش یافته است. در این تحقیق و به منظور شناسایی فون پادمان جنس Folsomides موجود در جنگل‌های بلوط استان کرمانشاه، نمونه‌هایی از سطح خاک و خاک‌برگ موجود در نقاط مختلف استان کرمانشاه طی سال‌های 1394-1393 جمع‌آوری و مورد مطالعه قرار گرفت. پس از انتقال به آزمایشگاه، نمونه‌های پادمان توسط قیف برلیز جداسازی و در اتانول 75% نگهداری شدند. شفاف سازی به کمک محلول نسبیت صورت گرفته و اسلایدهای میکروسکوپی توسط محلول هویر تهیه شدند. بر اساس نمونه‌های به دست‌آمده، چهار گونه مختلف از این جنس شناسایی گردید. در میان گونه‌های شناسایی شده، دو گونه Folsomides halshinicus sp. nov. و گونه Folsomides subvinosus sp. nov. برای نخستین بار در دنیا گزارش و توصیف گردید. دو گونه Folsomides marchicus (Frenzel, 1941) و Folsomides parvulus Stach, 1922 نیز قبلا از ایران گزارش شده است. دو گونه جدید شناسایی شده، متعلق به گروه Folsomides angularis (Axelson, 1905) هستند. اما می‌توان آنها را از افراد دیگر این گروه از طریق آرایش موهای ماکروچتا (در سطح پشتی حلقه دوم سینه تا حلقه پنجم شکم به ترتیب 22233/11 موی ماکروچتا) و تعداد موهای ماکروچتا موجود در ناحیه دنس تمایز داد. علاوه بر آن در تحقیق مذکور جدولی همراه با خصوصیات مرفولوژیک گونه‌های مختلف جنس Folsomides موجود در ایران تهیه شده است.
کلیدواژه ها