عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران

حبیبه ایران نژاد پاریزی؛ مریم راشکی؛ اصغر شیروانی

پسیل پسته Agonoscena pistaciae Burckhardt & Lauterer (Hemiptera: Psyllidae) مهمترین آفت درختان پسته ایران محسوب می شود و کفشدوزک شکارگرOenopia conglobata contaminata (Menetries) (Coleoptera: Coccinellidae)، یکی از مهمترین دشمنان طبیعی آن می باشد. در تحقیق حاضر، اثر سه دمای 4، 8 و 12 درجه سلسیوس در هنگام ذخیره سازی روی برخی از ویژگی های زیستی افراد کامل کفشدوزک در شرایط آزمایشگاهی (دمای 1±26 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دورة نوری 16:8 ساعت (تاریکی: روشنایی)) مورد بررسی قرار گرفت. بدین ‌منظور، افراد کامل کفشدوزک (نر و ماده) داخل ظروف پتری (به قطر 9 سانتی متر) به مدت یک هفته در معرض سه دمای فوق قرار گرفتند. سپس، تعداد حشرات مرده و زنده برای اندازه گیری میزان مرگ و میر و بقاء شمارش شدند. افراد زنده (یک جفت کفشدوزک نر و ماده) برای ادامة رشد و نمو به هر ظرف پتری منتقل و تا زمان مرگ روزانه بررسی شدند. نتایج نشان داد که دماها‌ی ذخیره سازی بر میزان زنده مانی، طول عمر، میزان باروری، طول دورة قبل از تخمگذاری و طول دورة تخمگذاری کفشدوزک شکارگر اثر معنی دار داشت. به‌طوری‌که، بیشترین میزان زنده مانی حشرات کامل (00/0 ± 0/100درصد) در دمای 12 درجه سلسیوس و کمترین میزان در دماهای 4 و 8 درجه سلسیوس به ترتیب 36/6 ± 11/71 و 81/9 ± 67/66 درصد محاسبه شد که بین آن ها اختلاف معنی دار وجود نداشت. میانگین طول عمر حشرات کامل بعد از ذخیره سازی در دماهای 4، 8 و 12 درجه سلسیوس به ترتیب 97/1 ± 93/36، 81/5 ± 43/69 و 88/3 ± 84/48 روز محاسبه شد که با هم اختلاف معنی دار داشتند. میزان باروری (32/18 ± 60/207 تخم)، طول دورة تخمگذاری (89/6 ± 20/ 48 روز) و میزان زادآوری (11/22 ± 20/147 لارو) کفشدوزک شکارگر در دمای 8 درجه سلسیوس بطور معنی دار از دو دمای دیگر بیشتر بود. دماهای مختلف (4، 8 و 12 درجه سلسیوس) بر درصد تفریخ تخم های گذاشته شده کفشدوزک بعد از ذخیره سازی اثر معنی دار نداشتند. دمای 4 درجه سلسیوس منجر به کاهش معنی دار طول عمر کفشدوزک بخصوص طول عمر افراد نر (65/2±33/33 روز) بعد از ذخیره سازی شد. با توجه به این‌که حضور افراد نر و جفتگیری های مکرر در میزان تفریخ تخم ها مؤثر می باشد، لذا دمای 4 درجه سلسیوس دمای مطلوبی برای ذخیره سازی کفشدوزک شکارگر نیست. مقادیر بالای میانگین طول عمر، باروری، طول دورة تخمگذاری و میزان زادآوری بعد از ذخیره سازی کفشدوزک شکارگر در دمای 8 درجه سلسیوس نشان دادند که این دما برای ذخیره سازی کفشدوزک شکارگر O. conglobata contaminata مناسب می‌باشد.

Agonoscena pistaciae؛ بقاء؛ دشمن طبیعی؛ زادآوری؛ طول عمر