عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران

حسین کربلایی خیاوی؛ محمد حاجیان شهری؛ کاووس کشاورز؛ حسین خباز جلفایی؛ اسفندیار ظهور؛ محمد بازوبندی؛ رضا حسینی

عضو هیئت علمی

سفیدک پودری انگور Erysiphe necator یکی از مهمترین بیماری‌های قارچی انگور می‌باشد که با ایجاد لکه های نکروزه روی برگ‌ها و کاهش کیفیت میوه‌ها، خسارت زیادی به تاکستان‌ها وارد می‌کند. بدین منظور آزمایشی در استان‌های اردبیل، خراسان رضوی و کهگیلویه و بویر احمد بر روی رقم حساس انگور عسکری و در باغ هایی که در سال‌های قبل سابقه آلودگی به این بیماری را داشتند در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با پنج تیمار و چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل فرمولاسیون جدید قارچ‌کش‌های پنکونازول EW20% (125/0 در هزار)، سولفور SC80 % در سه غلظت (2، 5/2 و 3 در هزار) و شاهد بدون سم‌پاشی (آب پاشی) بودند. سم پاشی در 3 نوبت، طول شاخه‌های نورسته بین 15 تا 35 سانتی متر، قبل از ریزش گل‌ها و در مرحله تشکیل غوره‌ها انجام شد. یک هفته بعد از آخرین سمپاشی نمونه‌برداری تصادفی از برگ‌ها و خوشه‌ها از چهار جهت اصلی تاج پوشش سه درخت مرکزی در هر پلات انجام شد. در مجموع 60 برگ و 12 خوشه برای هر پلات براساس اندازه‌گیری شدت آلودگی بیماری در برگ‌ها و میوه‌ها مورد ارزیابی قرار گرفتند.
نتایج تجزیه واریانس مرکب صفات مورد مطالعه نشان داد بین مناطق مختلف از لحاظ صفات شدت بیماری در برگ‌ها و میوه‌ها و عملکرد خوشه اختلاف معنی‌داری وجود داشت. همچنین نتایج تجزیه واریانس نشان داد بین تیمارها از لحاظ صفات مقدار قند و غلظت اسید در حبه انگور در منطقه اردبیل اختلاف معنی‌داری مشاهده شد. در کلیه مناطق مورد مطالعه بیشترین شدت بیماری در برگ و میوه، در تیمار شاهد (بدون سمپاشی) مشاهده شد. در منطقه اردبیل کمترین شدت بیماری در برگ و میوه مربوط به تیمارهای پنکونازول 125/0 در هزار و سولفور 3 در هزار، و در مناطق خراسان رضوی و کهگیلویه و بویراحمد مربوط به تیمار سولفور 5/2 و 3 در هزار بود. بالاترین عملکرد خوشه در هر سه منطقه در تیمار استفاده از قارچ کش سولفور 5/2 و 3 در هزار مشاهده گردید. بیشترین مقدار قند و غلظت اسید در حبه مربوط به تیمار شاهد (بدون سمپاشی) و کمترین مقدار قند در حبه (در حد نرمال) برای تیمارهای سولفور 2، 5/2 و 3 در هزار بدست آمد. در این آزمایش، رابطه شدت بیماری در برگ و میوه با مقدار قند در حبه معنی‌دار بود بطوری که هر چه شدت آلودگی بیماری روی برگ و میوه ها بیشتر بود به همان نسبت مقدار قند موجود در شیره حبه‌ها افزایش داشت.
با توجه به نتایج به دست آمده از این تحقیق، استفاده از غلظت 5/2 در هزار قارچ‌کش سولفورSC 80 % در برنامه‌های سمپاشی به عنوان جایگزینی مناسب برای فرمولاسیون‌های دیگر سولفور برای کنترل بیماری سفیدک پودری انگور توصیه می‌شود.

بیماری؛ سولفور؛ قارچ‌کش؛ قند حبه؛ تاکستان