عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران

امیرحسین طورانی؛ حبیب عباسی پور؛ علیرضا عسکریان زاده

مدیر گروه گیاهپزشکی

شب‌پره جوانه‌خوار مرکبات، Archips rosanus یکی از آفات تهدید‌کننده جوانه‌های برگ و میوه‌چه‌ها در درختان میوه می‌باشد که طی سال‌های اخیر منجر به ایجاد خسارت قابل‌توجهی به انواع درختان مرکبات در برخی از قسمت‌های استان مازندران شده است. تغذیه لاروی باعث کاهش رشد و پیچیده‌شدن شوت‌های بهاره و کاهش عملکرد محصول در مرکبات می‌گردد. تخمریزی آفت به‌صورت توده‌ای روی تنه درختان میزبان صورت می‌گیرد و توده‌های تخم به‌حالت زمستانگذران حدود یکسال را سپری می‌کنند. در بهار سال بعد تفریخ شده و لاروهای سن یک به‌سمت جوانه‌های باز شده رفته و از آن‌ها تغذیه کرده و باعث خسارت می شوند. حشره‌کش‌های شیمیایی اغلب برای کنترل آفت استفاده می‌شوند، ولی اغلب منجر به عدم موفقیت در کنترل می‌شود زیرا انتخاب درست زمان و روش مبارزه از اهمیت زیادی برخوردار است. با توجه به تخمریزی توده‌ای آفت بر روی تنه درخت، در این مطالعه تیمارهای مختلف آفت‌کش‌های شیمیایی برای جلوگیری از تفریخ تخم‌ها در یکی از قطعات مجموعه باغات مرکبات، رقم تامسون ناول در شهرستان قائم‌شهر در طی سال 1394 انجام شد. قبل از اعمال تیمارها، تعداد توده‌های تخم موجود بر روی هر درخت شمارش و 20 توده تخم علامت-گذاری شد. تیمارهای مختلف شامل اتیون 2 درهزار، هگزافلومورون 2 در هزار، روغن ولک 2 درصد، اتیون 2 در هزار+هگزافلومورون 2 در هزار+روغن ولک 15 در هزار، چسب رنگ پدیده 1 کیلو برای 10 درخت و شاهد بر روی درختان مرکبات مقایسه گردید. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار برای هر تیمار انجام شد که در هر تکرار 10 درخت 20 ساله پرتقال وجود داشت. تخم‌های تیمارشده دو هفته بعد بررسی گردیدند و تعداد تخم زنده و مرده شمارش و درصد مرگ و میر محاسبه گردید. تفاوت معنی‌داری در نتایج تخم‌های تفریخ شده و درصد مرگ و میر تخم‌ها در تیمارهای مختلف مشاهده گردید (001/0P≤؛ 67/256F=؛ 12، 5df=). چسب رنگ پدیده با 100 درصد مرگ و میر بیشترین سمیت را بر روی تخم آفت ایجاد نمود. تیمار اتیون+هگزافلومورون+روغن ولک با 73/96 درصد، تیمار روغن ولک 2 درصد با 02/60 درصد، تیمار هگزافلومورون 2 در هزار با 80/12 درصد، تیمار اتیون 2 درهزار با 93/10 درصد و تیمار شاهد با 28/4 درصد مرگ و میر به ترتیب در مراحل بعدی قرار گرفتند. بین تیمار هگزافلومورون و اتیون اختلاف معنی داری مشاهده نشد. در مجموع، رنگ مخصوص پدیده کارآیی نسبتاً بالایی را بر روی کنترل تخم‌های در حال رشد و نمو شب‌پره جوانه‌خوار مرکبات، A. rosanus از خود نشان داد ولی مرگ و میر ناشی از سایر ترکیبات ناکافی می‌باشد.

شب پره جوانه خوار؛ مرکبات؛ تیمارهای شیمیایی؛ چسب رنگ پدیده