عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران

ریحانه درسویی؛ جواد کریمی

به‌دلیل رابطه منحصر به فرد Steinernema carpocapsae با Xenorhabdus nematophila بررسی سیستم ایمنی حشره میزبان در مقابل نماتود منوزنیک، باکتری همزیست و نماتود آگزنیک می‌تواند از اهمیت بالایی برخوردار باشد. در این بررسی بیان پپیتد ضدمیکروبی سکروپین در لارو Spodoptera exigua در سه تیمار S. carpocapsae منوزنیک، S. carpocapsae آگزنیک و باکتری X. nematophila در 2، 4، 8 و 12 ساعت پس از تزریق اندازه‌گیری شد. در این بررسی همولنف لاروهای تیمار شده در زمان‌های مشخص جمع‌آوری و RNA آن‌ها استخراج گردید. غلظت RNAها به 1000 نانوگرم رسانده شد و cDNA سنتز شد. در نهایت با استفاده از پرایمر اختصاصی، بیان سکروپین از نظر کمی با استفاده از تکنیک Real Time PCR اندازه‌گیری و از ژن EF2 به‌عنوان ژن housekeeping استفاده شد. به منظور آنالیز داده‌ها از روش مقایسه‌ای CT (ΔΔCT) استفاده شد. نتایج نشان داد که نماتود منوزنیک قوی‌ترین اثر را در برابر سرکوب سیستم ایمنی حشره داشت. بیان سکروپین در لارو تیمار شده با نماتود منوزنیک و X. nematophila به‌ترتیب در 8 و 4 ساعت پس از تزریق به بیش‌ترین مقدار خود رسید و سپس کاهش یافت. در نماتود منوزنیک 2^ΔΔCt در 8 ساعت پس از تزریق به 96/0 و در باکتری همزیست در 4 ساعت پس از تزریق به 56/0 رسید. در حالی‌که در لارو تیمار شده با نماتود آگزنیک، سطح بیان ژن سکروپین ثابت و پایین بود (میزان 2^ΔΔCT بین 02/0 تا 04/0 متغیر بود). دلیل این امر عاری بودن نماتود آگزنیک از باکتری همزیست بوده و نتایج این بررسی بیانگر این است که پپتید ضدمیکروبی سکروپین در زمان مواجه میزبان با نماتود آگزنیک القا نمی‌شود. الگوی بیان ژن سکروپین در زمان‌های مورد بررسی با واکنش‌های دفاع سلولی مطابقت داشت. شمارش سلول‌های خونی در لارو میزبان نشان داد که تعداد کل سلول‌های خونی در لارو تیمار شده با نماتود منوزنیک، نماتود آگزنیک و باکتری همزیست به‌ترتیب 12، 4 و 8 ساعت پس از تزریق به بیش‌ترین مقدار خود رسید. هم‌چنین، تعداد گرانولوسیت‌ها در لارو تیمار شده با نماتود منوزینک، آگزنیک و باکتری همزیست در 8، 2 و 4 ساعت پس از تزریق افزایش یافت و به بیش‌ترین مقدار خود رسید. در میان سه تیمار مورد بررسی تعداد سلول‌های خونی در لارو تزریق شده با نماتود آگزنیک نسبت به سایر تیمارها تراکم بیشتری داشت، دلیل این امر عاری بودن نماتود از باکتری X. nematophila بوده که مخرب سلول‌های خونی می‌باشد. نتایج دفاع سلولی و بیان ژن سکروپین نشان داد که حضور همزمان نماتود و باکتری همزیست روی غبله‌بر سیستم ایمنی اثر سینرژیست داشته و سیستم ایمنی میزبان را سرکوب می‌کنند. تحقیق جاری دیدگاهی جدید در زمینه‌ی الگوی بیان پپتیدهای ضدمیکروبی در طول بیماری‌زایی کمپلکس نماتود-باکتری باز کرد. هدف ما استفاده از این یافته‌ها برای فهم بهتر سازوکارهایی سیستم ایمنی میزبان در مقابل آلودگی به بیمارگر خواهد بود.

سیستم ایمنی؛ پپتید ضدمیکروبی؛ نماتود؛ باکتری همزیست