عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران

فاطمه امینی؛ محمد خانجانی؛ معصومه خانجانی

استاد دانشگاه

کنه‌ها به‌علت تنوع تغذیه‌ای، فراوانی و همه‌جازی بودن، می‌توانند نماینده مناسبی از بندپایان موجود در خاک باشند. آن‌ها نقش مهمی در تعادل و پالایش اکوسیستم‌های خاک‌ها بویژه در جذب و ذخیره فلزات سنگین نظیر کادمیوم و همچنین سموم آفت‌کش دارند و در واقع تنوع و فراوانی آن‌ها می‌تواند نشانگر سلامت اکوسیستم باشد. متنوع‌ترین گروه در بین کنه‌ها، پیش‌استیگمایان می‌باشند. پیش‌استیگمایان دارای پراکنش جهانی بوده و غالبا روی گیاهان، در خاک یا آب زندگی می‌کنند. کنه‌های پیش‌استیگمای خاکزی از تنوع تغذیه‌ای فراوانی مانند شکارگری، قارچ‌خواری، پوسیده‌خواری و انگلی برخوردارند. گونه‌های مختلف از جنس Astragalus نقش قابل ملاحظه‌ای در اکوسیستم‌های مرتعی دارد، به این منظور فون پیش‌استیگمایان مرتبط با .Astragalus spp در مراتع شهرستان قروه طی سالهای 1395-1393 مورد مطالعه قرار گرفت. بنابراین نمونه‌های خاک از نقاط مختلف جمع‌آوری شد. کنه‌ها با استفاده از قیف برلیز استخراج و مستقیما در محیط هویر از آنها اسلاید میکروسکوپی تهیه شد. در مجموع 27 گونه متعلق به 14 جنس از 9 خانواده مختلف از کنه‌های شکارگر، همه‌چیزخوار و گیاه‌خوار جمع‌آوری و شناسایی شدند. در بین گونه‌های شناسایی شده، گونه Raphignathus africanus بیشترین جمعیت را داشت. تعدّد جنس و گونه‌های جمع‌آوری شده، نشانگر غنای بالای فونستیک کنه‌های گیاه‌خوار و شکارگر در این منطقه است و با طیف وسیع فعالیت پیش‌استیگمایان تطابق دارد. لذا، هر اندازه اطلاعات کسب شده از منابع محیط و صفات گونه‌های جانوری بیشتر باشد، با روش‌های آماری و توصیفی به‌راحتی می‌توان نسبت به تعیین عوامل موثر بر وجود یا فقدان یک گونه به نحو مطلوب اظهارنظر نمود. کنه‌های جمع‌آوری شده طبق گونه به شرح زیر می‌باشند:

Bdellidae: Spinibdella cronini Baker & Balock, 1944; Caligonellidae: Molothrognathus azizi Ueckermann & Khanjani, 2003; M. fulgidus Summers & Schlinger, 1955; M. mehrnejadi Liang & Zhang, 1997; Neognathus terrestris Summers & Schlinger, 1955; Pseudocheyletidae: Anoplocheylus qorvehiensis Khanjani, 2014; Camerobiidae: Neophyllobius asali Khanjani & Ueckermann, 2006; N. astragalusi Khanjani & Ueckermann, 2002; N. edwardi Khanjani & Ahmad Hoseini, 2013; Cryptognathidae: Favognathus alvandi Khanjani, 2014; Raphignathidae: Raphignathus africanus Smith-Meyer & Ueckermann, 1989; R. collegiatus Atyeo, Baker & Crossley, 1961; R. giselae Smith-Meyer & Ueckermann, 1989; R. gracilis Rack, 1962; R. hatami Khanjani, 2013; R. hecmatanaensis Khanjani & Ueckermann, 2003; R. protaspus Khanjani & Ueckermann, 2003; Stigmaeidae: Eustigmaeus dogani Khanjani, Asali-Fayaz, Mirmoayedi & Ghaedi, 2011; E. sculptus Doğan, Ayyildiz & Fan, 2003; E. setiferus Bagheri, Saber, Ueckermann, Ghorbani & Navaei-Bonab, 2011; Ledermuelleriopsis plumosa Willmann, 1951; L. zahiri Khanjani & Ueckermann, 2002; Zetzellia kamali Kheradmand, Ueckermann & Fathipour, 2007; Tenuipalpidae: Cenopalpus crataegi Dosse, 1971; Pseudoleptus iraniensis Khanjani, Khanjani, Saboori & Seeman, 2012; Tenuipalpus zahiri Khanjani & Seeman, 2013; Tetranychidae: Tetranychus urticae Koch, 1836.

فون؛ کنه‌های پیش‌استیگما؛ مرتع؛ کردستان؛ غرب ایران