مقایسه جمعیت شته های فعال روی کلزا در شرایط مزرعه ای
عنوان دوره: بیست و یکمین کنگره گیاه پزشکی ایران
نویسندگان
چکیده
شتههای موجود در 8 مزرعه سمپاشی نشده کلزا (Brassica napus) در استان اصفهان طی دو سال زراعی 1390-92 نمونهبرداری شد. واحد نمونهبرداری یک گیاه کامل بود و به طور هفتگی 20 بوته نمونهبرداری شد. در آزمایشگاه از تکنیکهای گرمادهی و نمونهبرداری فرعی برای تخمین تراکم جمعیت شتهها استفاده شد. رابطه بین نرخ رشد جمعیت شتهها و درجه-روز با استفاه از رگرسیون خطی بین لگاریتم تراکم جمعیت شته و درجه-روز تجمعی (محاسبه شده به روش سینوسی نیمروز) بررسی گردید. برای مقایسه بین هر دو جفت شیب از آزمونهای همگنی استفاده شد. ترجیح شتهها برای بخشهای بالایی (10 تا 15 سانتیمتر انتهایی ساقه) و پایینی (بقیه طول ساقه) گیاه با استفاده از آزمون تی-استیودنت تحلیل گردید. فون شتهها عبارت بود از: شته مومی کلم (Brevicoryne brassicae)، شته سبز هلو (Myzus persicae) و شته خردل (Lipaphis erysimi). تراکم جمعیت شته سبز هلو در مقایسه با شته مومی کلم پایین بود (متوسط اوج فصلی برای شتههای سبز هلو و مومی کلم به ترتیب 11/31 و 75/21377 شته در هر بوته) و شته خردل به طور تصادفی جمعآوری گردید. روند فصلی تراکم جمعیت شتههای مومی کلم و سبز هلو دارای دو اوج بود و به محض شروع گلدهی، جمعیت آنها رو به کاهش نهاد. متوسط نرخ رشد جمعیت شتههای سبز هلو و مومی کلم به ترتیب 001/0 و 003/0 بود. آزمونهای همگنی نشان داد که در همه ترکیبهای سال-سایت نرخ رشد جمعیت شته سبز هلو نسبت به شته مومی کلم کندتر میباشد (متوسط b مقایسات جفتی: 09/4). بهطور متوسط 36% و 64% جمعیت شتههای سبز هلو و مومی کلم روی بخش پایینی گیاه قرار داشتند که نشان میدهد شته مومی کلم بخش بالایی گیاه را به بخش پایینی آن ترجیح میدهد و شته سبز هلو برعکس. نتایج این پژوهش میتواند توانایی پژوهشگران را برای پیشبینی زمان و شدت آلودگی کلزا به شتهها را افزایش دهد.
کلیدواژه ها