کنترل هشت گونه آفات مهم محصولات انباری با ترکیبات سازگار با محیط زیست

عنوان دوره: بیست و یکمین کنگره گیاه پزشکی ایران

در این تحقیق اثر کشندگی گاز ازن به تنهایی و مخلوط با گازهای فسفین، نیتروژن و دی‌اکسیدکربن در کنترل هشت گونه آفات مهم انباری،Tribolium castaneum (Herbst) ، Sitophilus oryzae L.، Oryzaephilus surinamensis (L.)، Rhyzopertha dominica (F.)، Lasioderma serricorne F. ، (Stephens) Cryptolestes ferrugineus، (F.) Callosobrochus maculatus و لارو سن سوم Plodia interpunctella (Hubner) مورد بررسی قرار گرفت. گونه‌های فوق به طور جداگانه در انبار تحت تاثیر انفرادی و توام گاز (نیتروژن و فسفین)، (ازن و دی‌اکسیدکربن) و (نیتروژن و ازن) در انبار خالی و انبار حاوی سه نوع مواد غذایی (خرما، گندم و برنج) قرار گرفتند و تلفات بعد از 24 ساعت شمارش گردید، در بررسی اثر کشندگی مخلوط نیتروژن و فسفین در فضای خالی بیشترین تلفات مربوط به شپشه برنج با 73/84% بود و در انبار دارای مواد غذایی بیشترین تلفات مربوط به شپشه برنج و لارو سن سوم شب‌پره هندی، در اعماق 30، 35 و 40 سانتی‌متری خرما مشاهده گردید. مخلوط (گازهای دی‌‌اکسیدکربن با ازن) و مخلوط گازهای (نیتروژن و ازن) هم در انبار خالی و هم انبارحاوی مواد غذایی بیشترین تلفات را به لاروهای سن سوم شب-پره هندی وارد کردند. بدلیل جهت‌گیری برای کاربردی بودن نتایج تحقیق حاضر و بدست آوردن اطلاعات کمّی لازم برای پیش بینی تلفات در اعماق محصول از تجزیه رگرسیونی داده‌ها استفاده گردید و معلوم شد که از بین مدل‌های رگرسیونی مدل Polynomial بدلیل داشتن بیشترین مقدار معنادار ضریب تبیین (2R) بهترین برازش را برای داده‌ها دارد. در بررسی اثر کشندگی ازن مشخص گردید که بین عمق محصول و نوع محصول در ایجاد تلفات روی شپشه‌های برنج و دندانه‌دار اثر متقابل معنادار آماری وجود دارد و مقدار مجذور امگا (2w) مربوط به عمق محصول (05/0) بیشتر از مقدار 2w نوع محصول (004/0) بود، بنابراین در ایجاد تلفات توسط ازن در حشرات مورد آزمایش نقش عمق محصول بیشتر از نقش نوع محصول بوده است.

آفات انباری؛ اختلاط گازها؛ ازن؛ فسفین؛ نیتروژن؛ دی‌اکسیدکربن