ارزیابی کارایی اختلاط علف‌کش‌های سنکور و آترازین درکنترل پیش‌رویشی علف‌های هرز مزارع کشت جدید در کشت و صنعت نیشکر دهخدا

عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران
نویسندگان
چکیده
نیشکر (Saccharum officinarum) گیاهی بزرگ جثه ازخانواده گندمیان (Poaceae) است که برای استحصال قند از ساقه ی آن بطور سالیانه مورد برداشت قرار می گیرد. در کشت و کار نیشکر، علفهای هرز بیشترین خسارت اقتصادی را در بین آفات این گیاه زراعی دارند. عمده علفکش های مورد استفاده در کنترل پیش رویشی علفهای هرز نیشکر، علفکش سنکور (متری بوزین) و آترازین از گروه بازدارنده-های فتوسنتز از طریق فتوسیستم II می باشند. این علفکش ها عموماً به شکل مخلوط در مخزن سمپاش و در نسبتهای مختلف به کار برده می شوند، اما در مشاهدات میدانی مشخص شد که برخلاف روشهای رایج، کاربرد مجزای این علفکش ها و همچنین استفاده از دوزهای کاهش یافته آنها نیز می تواند در کنترل علفهای هرز مزارع پلنت (کشت جدید) نیشکر مؤثر باشد. تاکنون آزمایشی در جهت تعیین بهترین ترکیب و میزان مصرف این علفکش ها در مزارع جوان کشت و صنعت نیشکر دهخدا صورت نگرفته است. بنابراین آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با شش تیمار و در سه تکرار در مزارع کشت جدید این شرکت در تابستان سال 1394صورت گرفت. تیمارها شامل آترازین (به میزان 3 و 4 کیلوگرم در هکتار)، سنکور (به میزان 2 و 2/5 کیلوگرم در هکتار)، ترکیب سنکور و آترازین (به میزان 2+2 و 2+1 کیلوگرم در هکتار) بودند. علفهای هرز مزرعه شامل شاه افسر (Melilotus officinalis)، یونجه زرد (Medicago lupulina)، یولاف وحشی (Avena ludoviciana) و جوموشی (Hordeum murinum) بودند که به علت عدم یکنواختی حضور در کرتهای آزمایشی تحت عنوان کلی علفهای هرز ارزیابی شدند. نتایج آزمایش نشان دادند که مصرف 2/5 و 2کیلوگرم در هکتار سنکور و ترکیب سنکور و آترازین 2+2 و 2+1 کیلوگرم در هکتار به ترتیب باعث کاهش 100، 96، 90/6 و 87/2 درصدی وزن خشک و کاهش 100، 96/2، 90 و 74/2 درصدی تراکم علفهای هرز (45 روز پس از سمپاشی) شدند و در گروه آماری مشترکی قرار گرفتند. اما با تیمار آترازین دوز 3 و 4 کیلوگرم که باعث کاهش به ترتیب 0 و 4 درصدی وزن خشک و 0 و 14/2 درصدی تراکم علفهای هرز شدند دارای اختلاف آماری معنی دار در سطح احتمال 5 درصد و به روش دانکن بودند. مقایسه کاربرد مجزا و مخلوط این علفکش ها در دوزهای مختلف نشان داد که علفکش سنکور نقش اصلی را در کنترل علفهای هرز مزرعه آزمایشی کشت جدید نیشکر ایفا کرد و بدون اختلاط با علفکش آترازین توانست به کنترل 100 درصدی علفهای هرز نیز دست یابد. همچنین بین دوز 2 و 2/5 کیلوگرم در هکتار سنکور اختلاف معنی داری وجود ندارد، بنابراین استفاده از این علفکش در میزان مصرف 2 کیلوگرم در هکتار و عدم اختلاط با علفکش آترازین در کنترل پیش رویشی علفهای هرز مزرعه کشت جدید نیشکر کارآمد و از نظر اقتصادی به صرفه باشد.
کلیدواژه ها