واکنش ارقام تجاری پسته ایران به Psuodocercospora pistacina عامل بیماری سپتوریوز در شرایط گلخانه

عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران

جنس Pistacia از خانواده Ancardinaceae دارای 11 گونه است. لکه برگی سپتوریایی ناشی از Psuodocercospora pistacina یکی از مهم‌ترین بیماری‌ های مرتبط با برگ و گاهی میوه های پسته است. تاکنون مطالعه‌ی گسترده در مورد واکنش ارقام مختلف پسته ((Pistacia vera نسبت به عامل این بیماری در ایران صورت نگرفته است. هدف از این بررسی سنجش میزان مقاومت ارقام مختلف تجارتی پسته ایران شامل اوحدی، کله قوچی، فندقی، اکبری ، احمد آقایی، قزوینی، ایتالیایی ، ریز زرند و ابراهیم‌آبادی در شرایط گلخانه نسبت به P.pistaciae عامل بیماری سپتوریوز پسته است. به این منظور از هر رقم تجارتی پسته 4 تکرار برای مایه زنی و4‌ تکرار شاهد در نظر گرفته شد. سپس سوسپانسیون پیکنیدیوسپورها )105عدد کنیدیوم در میلی‌لیتر) در آب ‌مقطر تهیه شد. سوسپانسیون تهیه شده به روش پاشش بر روی گیاهان تیمار پاشیده شد و بر روی گلدان‌های شاهد از آب ‌مقطر استفاده شد. به ‌منظور حفظ رطوبت تمامی گلدان‌ ها با کیسه ‌های پلاستیکی پوشش داده شد و در گلخانه (℃17تا 27) نگهداری شدند. پس از گذشت 16 تا 21 روز تمامی گلدان‌ های تیمار علائم بیماری را نشان دادند. در طی سه دوره زمانی 30، 40 و50 روز پس از مایه زنی قارچ عامل بیماری به گیاهان پسته ، مساحت لکه ‌های ایجاد شده بر روی برگ گیاهان پسته با استفاده از نرم افزار Imaging محاسبه شد. سرعت ظاهری آلودگی به‌عنوان معیاری برای اندازه‌گیری شدت آلودگی برگ ‌ها است که با شمارش لکه ‌ها در برگ‌ ها، محاسبه مساحت لکه های روی برگ و طول دوره‌ی نهفتگی بیماری در ارقام تجاری پسته قرار می‌گیرند. همچنین با استفاده از نرم‌افزار SASداده‌ های مربوط به دوره‌ی کمون و زمان ماندگاری برگ ‌ها تجزیه آماری گردید. آخرین زمان بقای برگ ‌ها را زمان خشک شدن کامل برگ یا ریزش برگ در نظر گرفته شد. داده ‌های مربوط به‌شدت بیماری، تعداد لکه ‌ها، گسترش طولی و عرضی لکه ‌ها بر روی برگ و سطح برگ نیز با روش ‌های پارامتریک واکاوی گردید. بر اساس نتایج از میان ارقام پسته رقم کله قوچی با شدت بیماری 41.25% در روز پنجاهم پس از مایه زنی، حساس‌ترین و رقم اوحدی با شدت بیماری 13.30% درصد مقاوم‌ترین رقم پسته نسبت به عامل بیماری سپتوریوز پسته شناخته شد. همچنین طول دوره کمون در ارقام ایتالیایی و احمد آقایی 20 روز و در سایر ارقام پسته 18-17 روز بود. بر اساس نتایج رقم پسته کله قوچی از سایر ارقام پسته به عامل بیماری حساس‌تر بوده به طوری که قبل از سایر ارقام پسته برگ‌ها خشک شدند.

سپتوریوز؛ پیکنیدیوسپور؛ ارقام پسته؛ ایران