عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران

حسین صادقی؛ ایمان ساسانفر

اکثر سیستم های کشت مخلوط، "سیستم کشت غلات – حبوبات" می باشد که یکی از معمول ترین انواع زراعت مخلوط است و در بسیاری از نقاط جهان گسترش دارد. در حالیکه سایر سیتم های کشت نظیر سیستم کشت لوبیا و گلرنگ کمتر مورد مطالعه واقع شده است. به منظور ارزیابی آفات احتمالی در کشت مخلوط گلرنگ و لوبیا آزمایشی در دو حالت با کنترل و بدون کنترل علف های هرز در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده ی کشاورزی دانشگاه شیراز (طول و عرض جغرافیایی ٥٢ درجه و ٤٦ دقیقه شرقی و ٢٩ درجه و 50 دقیقه شمالی و ارتفاع از سطح دریا 1810متر) در سال زراعی 91-90 به مرحله ی اجرا در آمد. این آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی وبه صورت فاکتوریل با 4 تکرار انجام شد. در پایان، با استفاده از آزمون مدل خطی، همگنی واریانس‎ها تایید شد و سپس اقدام به تجزیه مرکب داده‎ها گردید مقادیر عددی حاصل از اندازه گیری صفات به کمک نرم‎افزار آماریSAS تجزیه واریانس و مقایسه میانگین‎ها با آزمون دانکن انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی عبارت از نسبت های متفاوت گلرنگ و لوبیا 3:1 - 1:3 و 2:2 و همچنین کشت خالص آنها (گلرنگ خالص، لوبیا خالص) بود. بطور کلی نتایج نشان داد که سیتم کشت مخلوط و نیتروژن ، عملکرد وتمام صفات هر دو گیاه گلرنگ و لوبیا را بطور معنی داری تحت تاثیر قرار داد. نتایج نشان دادند که نوع سیستم کشت مخلوط و مصرف 75 کیلوگرم نیتروژن درهکتار برای گلرنگ دارای بالاترین عملکرد و نسبت برابری سطح زمین می باشد. نتایج نشان داد علائم آفات برگخوار در این مزرعه بر روی علف هرز تاج خروس و در کرت های بدون کنترل علف های هرز بیشتر مشاهده گردید و بر روی گیاهان زراعی مورد تحقیق ( به جز خسارت برگ خواری .Agrotis sp) علائمی نداشت . آفات برگخوار دیگر بیشتر شامل ملخ های سبز Tettigonia viridissima است که جمعیت آنها در ابتدای فصل زیاد بود و سپس کم گردید و برروی علف های هرز مستقر شدند ولی بر روی لوبیا ها خسارتی را ایجاد نکردند. شدت آفت آگروتیس در تیماری که تعداد ردیف های کشت گلرنگ بیشتر از لوبیا بود (تیمار 3 خط کاشت گلرنگ و 1 خط کاشت لوبیا) کمتر بود و خصوصاً خسارت برگخواری در تیمار های weed free کمتر مشاهده شد. با توجه به نتایج بدست آمده سیستم کشت مخلوط لوبیا و گلرنگ قابل اختلاط و سودمند خواهد بود و قابل توصیه برای کشاورزان می باشد. از نظر بررسی و ارزیابی شدت و خسارت آفات و بیماریها نیز کلاً در کرت های دارای علف هرز (weedy) نسبت به بدون علف هرز (weed free) جمعیت آفات و بیماری ها بیشتر بود.

کشت مخلوط؛ آفات و علف های هرز