عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران

مریم وهابی مشهور

سوسک برگخوار نارون، (Xanthogaleruca luteolla (Muller) (Chrysomelidae: Coleoptera مهم ترین آفت درخت نارون می باشد که هر ساله خسارت زیادی به این درخت در فضای سبز شهری وارد می کند. این آفت در مراحل لاروی و بالغ از برگ های گیاه نارون(.Ulmus spp) تغذیه می کند و باعث بدشکلی تاج درخت، ضعیف شدن و حساس شدن آن به آفات دیگر، عوامل بیماری زا و استرس های محیطی مثل کم آبی و خشکی می شود. کنترل شیمیایی از مهم‌ترین روش‌های مدیریت این آفت می‌باشد که امروزه بطور گسترده ای استفاده می شود. به دلیل آثار زیان بار ترکیبات شیمیایی بر موجودات غیر هدف، عوامل بیولوژیک و محیط زیست، استفاده از آفت کش های گیاه پایه راهکاری امن و مناسب برای کنترل این آفت به نظر می رسد. علی رغم اهمیت سوسک برگخوار نارون در فضای سبز شهری، مطالعات کمی درباره اثر آفت کش های گیاهی روی آن انجام شده است. در این پژوهش برای ارزیابی کاهش خسارت حشره بر گیاه از یک حشره کش گیاهی جدید، تحت عنوان دایابون (امولسیون EC10%)، تهیه شده از روغن گیاهی کرچک، استفاده شد. جهت ارزیابی خسارت، برگ ها 24 ساعت پس از تغذیه حشره، توسط دستگاه win area ارزیابی شدند. این حشره کش، خسارت وارد شده به برگ توسط لاروهای سن دو، سه و حشره کامل را به ترتیب در غلظت های 5000، 6000 و 4000 پی پی ام (غلظت 50 درصد کشندگی LC50 )) (، به طور معنی داری در مقایسه با شاهد کاهش داد. به نظرمی رسد استفاده از این حشره کش سبب کاهش تغذیه و در نتیجه کاهش خسارت وارد شده به برگ توسط حشره می شود. همچنین بر اساس نتایج به دست آمده، مرحله حشره کامل نسبت به لارو سن دوم و سوم بیشترین حساسیت را به آفت کش دایابون داشت. می‌توان علت حساس تر بودن حشرات کامل به دایابون را به بیشتر بودن تحرک و تغذیه آنها نسبت به مراحل دیگر زیستی حشره ، نسبت داد. یافته های این پژوهش امکان استفاده از دایابون در کنترل و مدیریت سوسک برگخوار نارون در فضای سبز شهری را نشان می دهد. با توجه به مضرات آفت کش های شیمیایی برای کنترل آفات، ضرورت تولید و استفاده از آفت کش های گیاهی سالم وجود دارد. لذا پیشنهاد می شود که مطالعات لازم درباره کاربرد آفت کش های گیاهی برای کنترل آفات مهم فضای سبز شهری انجام شده و جایگزین های مناسب و بی خطر برای آفت کش های شیمیایی معرفی و استفاده شوند..

دایابون؛ سوسک برگخوار نارون؛ ارزیابی خسارت