عنوان دوره: بیست و یکمین کنگره گیاه پزشکی ایران

علیرضا حق شناس نصر آبادی

سن گندم Eurygaster integriceps Put. مهمترین آفت مزارع گندم و جو در ایران است .هدف از اجرای این پروژه بررسی میزان کارایی مبارزه بیولوژیک باسن گندم با استفاده از زنبورهای پارازیتوئید تخم سن گندم بود.به این منظور بعد از جمع آ‌وری سن گندم از اماکن زمستانه وانتقال سن هابه آزمایشگاه سن ها به اتاق پرورش سن گندم منتقل شدند.. برای پرورش انبوه زنبور جعبه‌های پرورش زنبور از جنس پلاستیک شفاف انتخاب شد که ابعاد آن Cm 10*18*25 بود جهت تأمین آب زنبورها از پنبه مرطوب و جهت تغذیه از از عسل 10 درصد استفاده گردید. . اولین رها سازی زنبورها. به میزان 50000 زنبورد رسطح 5 هکتار زمانی که درصد تخم‌ریزی سن گندم به5%رسید انجام شد و در مجموع به فاصله هر 5 روز یکبار 5 رهاسازی انجام و250000زنبور در سطح 5 هکتار رها سازی شد.برای رها سازی زنبورها در مزرعه از جعبه‌های یک بار مصرف شفاف به ابعاد 5*18*12 استفاده شد. در نهایت درصد پارازیتیسم در مزرعه محاسبه گردید .. نتایج حاصل از این پروژه سه ساله نشان میدهد بادر نظر گرفتن تغییرات جمعیت سن گندم در سالهای مختلف وهمچنین نوسانات آب وهوایی(مثل دما ومیزان بارندگی)به طور متوسط روش مبارزه بیولوژیک حدود 30 درصد جمعیت آفت را میتواند کنترل کند.
در مورد پایین بودن درصد پارازیتیسم در مزرعه به عوامل زیر می‌توان اشاره کرد:
1 -شرایط جوی:بارندگی‌های متوالی در فواصل رهاسازی و کاهش دما باعث تلفات و کاهش زنبورهای پارازیتوئید گردید.
2- به نظر می‌رسد تراکم بالای بوته‌های گندم در مزرعه روی قدرت جستجو‌گری زنبورهای پارازیتوئید نقش منفی داشته است
3 -ریزش مجدد سن گندم علاوه بر افزایش تراکم سن گندم در واحد سطح ،باعث طولانی‌تر شدن تخم‌ریزی سن گندم در مزرعه گردید. این موضوع نیز در کاهش درصد پارازیتیسم موثر بود.

گندم .زنبورهای پارازیتوئید تخم سن گندم. سن گندم