عنوان دوره: بیست و یکمین کنگره گیاه پزشکی ایران

جمشید سلطانی ایدلیکی؛ مسعود احمدی؛ مژده کاکویی نژاد؛ جواد رضایی

نماتد مولد سیست چغندرقند ( Heterodera schachtii ) از عوامل محدود کننده کشت چغندرقند در ایران می باشند. مقاومت ژنتیکی موثرترین روش کاهش خسارت ابن نماتد می باشد. در این راستا، تعداد120شماره فامیل نیمه خواهری (Half-sib family) ، در مزرعه آلوده به نماتد در مشهد مورد ارزیابی قرار گرفت. در پایان فصل، فامیل های مقاوم بر اساس مشاهدات ظاهری، علائم روی ریشه انتخاب شدند. جهت ارزیابی برای مقاومت به نماتد در شرایط گلخانه ارزیابی شدند. جهت ارزیابی ژنوتیپ ها در شرایط گلخانه از روش مولر استفاده شد بذر هر ژنوتیپ در شش تکرار در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی در گلدا ن کاشته شد. جهت مقایسه از ارقام تجارتی رسول و پائولتا به ترتیب به عنوان شاهدهای حساس و مقاوم استفاده گردید. پس از جداسازی سیست ها از خاک با استفاده از روش فنویک و تهیه لارو زنده (با کلرید روی)، لاروهای تفریخ شده پس از شمارش، توسط سرنگ مخصوص به گیاهچه های هر گلدان در مرحله شش برگی در چند نوبت مایه زنی شدند. دو ماه پس از مایه زنی، تعداد سیست روی هر بوته شمارش و مبنای مقایسه ژنوتیپ ها قرار گرفت. نتایج بررسی گلخانه ای فامیل ها نشان دادکه از نظر آماری بین فامیل های هاف سیب، تعداد سیست تشکیل شده روی ریشه آنها اختلاف معنی داری در سطح پنج درصد وجود دارد. ژنوتیپ ها در پنج گروه قرار گرفتند. رقم جلگه با میانگین تعداد لارو روی ریشه با میانگین53/3 و بیشترین حساسیت در گروه اول قرار گرفت. رقم رسول و دو فامیل(HsN89-82 و HsN89-35) در گروه دوم، هشت فامیل در گروه سوم، پنج فامیل در گروه چهارم، سه فامیل در گروه پنجم و در نهایت، رقم مقاوم پائولتا و یک فامیل (HsN89-15) با کمترین تعداد لارو سن دو روی ریشه با میانگین 8/2، مقاومت بسیار خوبی نسبت به نماتد مولد سیست چغندرقند نشان دادند.

چغندرقند؛ نماتد مولد سیست چغندرقند؛ فامیل نیمه خواهری؛ مقاومت